ACTA 

Auctore anonymo 

Quotiens mentes nostras alicujus boni pia recordatio movet, totiens genae nostrae lacrymarum imbribus perfunduntur. Itaque dum beati Aunarii pii pastoris merita virtutesque miramur, animos nostros ad bonorum operum facta incitamus. Igitur Aunarius nobilibus extitit ortus natalibus, ita ut nullus in Aurelianorum civium celsior inveniretur personis. Hujus pater, Pastor nomine, nobis Pastorem misit ex germine; mater vero ejus Ragnoara a parentibus est vocata. Sic beata Proles, dum adolescentiae tempus sub rege Guntranno duceret, in librorum campis depascens, et ut agnus immaculatus divinas sententias ruminans, succum spiritalem pectori infundebat.
[2] Dehinc accenditur animus ad religionem fide plenissima provocatus; nam relicto rege terreno, parentibusque postpositis, ut in regno caelesti cum aeterno Rege maneret, plena devotione satagebat. Tunc clam genitoribus suis Turonicam adiit civitatem, duobus secum comitantibus pueris, ibique ad sepulcrum sancti Martini coma capitis detonsa, clericali habitu secularem vestem mutavit. Quo facto parentes illius perturbati, ubinam sanctus Aunarius devenisset, sollicita indagatione perquirebant. Sed cum nullus eorum inquisitioni satisfaceret, pectora eorum gravissimus mœror de amissa prole quiescere non sinebat.
[3] Eo tempore, quo haec gesta sunt, Syagrius episcopus Augustodunensium apostolicae cathedrae praesidebat. Hic audiens, quae facta fuerant divinitus erga Puerum, velociter misit, qui eum suis aspectibus praesentarent. Nec mora tanti viri desiderium obsequentium celeriter peragitur. Quo adducto, nimio cum amore suscipiens, tanta cum eruditione et doctrina instruxit, ut usque ad culmen pontificale gradatim educando proveheret. Praesule ergo Autissiodorensis ecclesiae Aetherio ad Christum migrante, caterva clericorum una cum consensu populorum ad electionem beati Aunarii accenditur.
[4] Divina igitur gratia favente, Spiritu sancto repletus, pontificali cathedra sublimandus adtrahitur. Itaque crescentibus meritis ad praefatam Autissiodorensium, divinis coruscantibus miraculis, deducitur civitatem; ibique sub die pridie Kalendarum Augustarum episcopatus suscipiens officium, merita cum sanctitate florebat. Quid dicam de illius doctrina? Qualis amor in civibus, quae diligentia in clericis, in pauperibus quam fidelissimus dispensator, quam magna fuerit cura illi in Sanctis, non potest lingua mortalis percurrere. Erat in facie illius angelica visio, in sermone erudita expositio, in dispositione largissima humanitatis gratia. Reficiebat eloquiis omnes; sale vero divinae praedicationis fidelium corda condiebat, miraque aviditate populus erga cultum Dei ardebat, Deo per ipsum faciente miracula, quem tantis ac talibus ditaverat et illustraverat virtutibus.
[5] Quodam igitur tempore, cum sacrae religionis more ad basilicam S. Stephani pergeret, obviam eminus habuit mente captam mulierem, quam ita diabolus vinxerat, ut ligatis post tergum manibus, vittatoque capite, totoque corpore redimita indissolubili vinculo, videretur posse meare. Incedebat illa infelix alternis saltibus, ut cerneres diaboli monstrum. Qua visa, vir Dei Aunarius miseratione permotus, longe porrecta in Crucis signaculo dextera, ait: Discede, diabole, discede quantocius, Dominus solvit compeditum : nec patitur caput viri Christus, hanc te ulterius tenere captivam. Ista in voce illico caruit mulier misera daemonio, ita ut vincula, quae ejus insederant corpori, ubi, vel quae fuerant , penitus non pareret.
[6] Dehinc cum in processu temporis fuisset quidam adtractione pedum damnatus, et clientium nisus manibus portaretur, suisque non mutaret motibus locum, noctis intempestae profundo apparuit ei Sanctus Lupus in extasi, dicens: Perniciter mittens, dirige unum ex fratribus, qui sacri antistis tibi Aunarii calciamenta deportet, et ea mox ut imposueris pedibus jam sopitis, extemplo recipies viandi usum, nec ulterius uteris manibus famulantum. Hac ille visione permotus, narrat fratribus fideli relatione, quae viderat; fisusque tanti viri commonitione, misit protinus unum ex fratribus, qui tantae legationis fungeretur ad Virum Dei officio: veniensque frater ille ad sanctum Dei Aunarium, ejus advolutus pedibus, Precor, ait, mi Domine, postulanti tu concede clienti. Abba ille meus, quem tu proprie, Pastor alme, nosti, me huc ad te ea de causa direxit, ut calciamenta ei dirigas, quibus sanctis quotidie uteris pedibus. Tum ille non suae virtuti, sed Divinitati adscribens, seque indignum tantae rei ducens, dixit: Mane apud nos nocte hac, frater, et quae Dominus inspiraverit, faciemus.
[7] Dum haec duceretur mora, rursum abba ille terribilius concutitur per soporem, misitque alium nuntium, cum fidei lacrymis dicens: Quaeso, Homo Dei, ne tardes virtutis eventum, quam per te in praemortuis pedibus est Divinitas conlatura. Quod audiens Vir Deo plenus, solita pietate commotus, Refer, ait, quae poposceras, frater: Dominus ille, qui centurionis puerum fide praedicabili sanavit, ipse tuo restituat gressus patri. Flensque paulisper, Vale, mi frater, inquit et ocius occurre petenti. Adepto abba ille, cum ardore fidei, quod poposcerat, munere, magno cum fletu advocatis fratribus ait: Propius accedite, filii, ad cognoscenda sacramenta, quae fides petentis, meritumque dirigentis obtinuit, ut vobis et posteris sit in testimonium ista dies. Cumque, circumstante turba fratrum, calciamenta siccis pedibus induisset, illico restauratae sunt in usum viandi debiles plantae. Ducit molem corporis ad aulam Auctoris, ulterius vectandi subsellium  servulorum manibus non requirens.
[8] Sed quia ad laudes pertinet Largitoris, quicquid per famulos suos divina virtus dignatur ostendere, aliud non minus narro miraculum, per praefatum Dei Virum divinitus patratum. Est in territorio praedictae civitatis Autissiodor. non multum ab ea distans villa, quae dicitur Uro, in qua ebulliebat fons, in quo quidam cum subito diabolicae artis impulsu cernuus obruisset, lacrymabili infelix excessu animam dereliquit. Cumque frequentia populi hauriendi usum sibimet ademptum sub decipula maligni hostis fleret, veniens ad sanctum Pastorem, aiebat: Incognitusne est tibi, Pater sancte, quid tuis bestia cruenta intulerit detrimenti? Est, inquiunt, apud nos fons, in quo antiquus hostis nuper praecipitans quendam necavit hominem, fontemque ob non hauriendi frequentiam redegit in solitudines, gregique tuo potandi ademit usum. Succurre, quaesumus, succurre ocius tuis, et fugata infelicis malitia, refer spolia de praedone, ne pereat siti corporea grex pii Pastoris, quem spiritali fonte rigare non desinis.
[9] At ille non parvi pendens, quae suis ovibus illex mille-formis ingesserat, Exhibete huc paululum salis, ait, quo allato, benedictionisque desuper imposito sacramento, Ite citius, inquit, et hoc fonti in nomine Trinitatis immergite; aquam quoque securi haurite; immersoque lymphali gurgite sale, ad fidem uberius roborandam, inopinantibus turbis, adcurrit mulier, saevo daemone plena. Quae fontis aquam, attonitis universis, qui aderant, mox ut concavis manibus ori tradidit, bibit et evomuit, domique  sana remeavit. O quam admiranda, quamque omnibus praedicanda saeculis virtus, Jesu bone, tua! quae sub unione singularis potentiae ad confirmanda corda fidelium tria miracula publicavit: primum dum impollutus fons redditur, aliud dum sitiens caterva reficitur, tertium dum mulier a ferocissimo daemone liberatur.
[10] Decursis igitur virtutibus, quibus beatissimus Aunarius degens in saeculo, admirabili praeconio claruit, felicem ejus transitum breviter indagemus. Denique ecclesiam divinitus sibi commissam cum per XL et quatuor annos, mense uno, diebus viginti tribus strenue gubernasset, tandem diu optatam ad patriam die VII Kalend. Octobris, duce Christo, migravit. Sicque cum summa sub frequentia populorum in ecclesia beati Germani tumulandus deducitur. Ubi condigno honore propter corpus ejusdem sanctissimi patris et beatissimi confessoris sepultus, libenter excolitur.
[11] Verum ne sanctitatis ejus claritas post obitum illius memoriam hominum excederet, non minus eum post mortem carnis divina declaravit potentia miraculorum signis. Puer quidam a nativitate caecus, Senonicae, ut aiunt, civitatis indigena, cum universum tempus vitae quasi unius noctis in caligine duceret, Sancti hujus depositus ad sepulcrum, mox ut orationem fudit, lumen recipere meruit, datusque est caeco quondam lumine novus dies, et semetipsum quasi novi aliquid mirabatur. Statimque clericus suae petitionis obtentu effectus, hodie usque ad sacrae dependit obsequium sepulturae. Deinde procedente tempore, Begto quidam nomine cessit lumini, caecatus et ipse. Qui sanctum mox ut attigit monimentum, recepit luminis visum.
[12] Illo in tempore mulier quaedam paralysi dissoluta, toto jacebat lugenda corporis usu, et haec, ut fertur, Vastinensis pagi t oriunda extiterat. Rogat et ipsa suos, Ferte me, inquiens, infelicem, ferte, quaeso, et ad sancti Aunarii pontificis memoriam deponite. Forsitan, ut credo, audire dignabitur lamenta precantis, et miserae mihi subveniet. Quae cum post Ascensionis Dominicae diem blandis suorum manibus, ut ipsa petierat, fuisset exhibita, fusa oratione cum rugitu cordis imbreque lacrymarum, oleo est peruncta lampadis, quae dependebat ante sepulcrum sanctissimi Praesulis. Moxque basibus locatis, ita est compage corporis solidata, ut a nemine fuisse aegra unquam corpore, nisi qui eam viderat, nosceretur. Exinde accessit alia sequens facta de muliere virtus. Duodecim, ut ferebatur, annis ejusdem mulieris contractae fuerant manus. Haec protinus ut sacri tabulas sepulcri contigit, sanis manibus rediit. Quid dicam, quod tabem discutiens pellit de corpore morbos, cum saepe succidua virtus fugat daemones de corporibus captis captivos? Sed et usque hodie fideliter petentibus divina beneficia, ipsius meritis cunctis praestantur fidelibus; cooperante Christo Jesu Domino nostro, cui est honor et imperium cum Deo Patre in unitate Spiritus sancti per omnia saecula saeculorum. Amen.