1. Sans date. 1151. Samson, Dei gratia, Remorum archiepiscopus carissimo ac precordiali amico suo Bernardo, Clarevallensis monasterii venerabili abbati, salutem, et in sancte religionis proposito beatam perseverantiam. - Sanctitatis vestre petitionibus debita sollicitudine annuentes, apud abbatem et canonicos B. Dyonisii multum diuque laboravimus, ut ecclesiam que est apud Moras nobis donarent, cum omnibus appendiciis suis ad faciendam ibi abbatiam ordinis Clarevallensis: quod quidem vix impetrare potuimus, ceterum Domino propitiante tandem ipsam ecclesiam cum omnibus appendiciis suis nobis donaverunt ea conditione videlicet ut ibidem abbatia Clarevallensis ordinis fieret. Nos itaque ecclesiam illam cum omnibus appendiciis suis vobis et sancte congregationi Clarevallensi concedimus et donamus, ita videlicet ut ibidem abbatiam Clarevallensis ordinis absque longioris more obstaculo, faciatis. Valeat Sanctitas vestra in Domino, et pro Nobis, et pro ecclesiis Nobis commissis jugiter Dominum exoret. (Trésor des chartes de l’abbaye de Mores. - Opera S. Bernardi, t. I, ep. 435. - Gallia Christ., t. IV, col. 842-B.) Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 59 rº. 2. Sans date. 1152. Notificetur posteritati nostre quod: Ansericus de Chacennaico, laudante uxore sua Hubelina et filio suo Jacobo, dedit in eleemosinam Deo et domui de Moris quicquid habebat in finagio de Moris, et usuarium totius terre sue in pascuis omnium animalium, et in silvis, et in aquis, et quicquid eadem domus posset acquirere de casamentis ejus ab his qui tenebant ab eo, libere recipiendum concessit. Testes sunt: Guntherus de Buxeria, Gauffridus frater ejus, Henricus de Chacennaio. Idem Jacobus, de Chacennaio laudante uxore sua Agnete, dedit predicte domui de Moris partem suam Terrefranche de Chierrevi; confirmavit etiam donum quod Ansericus pater suus, eidem domui fecerat, et eo modo quo superius scripsimus, libere tenendum concessit. Testes sunt: Milo de Cherrevi, Wiricus de Chacennaio, Richardus de Chacennaio. Item Guido, comes Barri super Secanam, filiis suis laudantibus Milone et Willielmo, dedit eidem domui quicquid habebat in finagio de Moris, et quicquid sui homines ab eo tenebant, si fratres ejusdem loci ab eis possent acquirere. Petronilla comitissa, ejusdem comitis uxor, laudavit et confirmavit donum suum, sicut vir suus disposuit, nam ad dotem ejus finagium illud pertinebat; concessit et eidem domui aquam que Ussa dicitur, quantum ad finagium illud pertinebat. Utriusque rei testes sunt: Thomas de Barro, Richardus de Chacennaio, Hugo de Briel, Gaufridus, frater ejus, Witerius de Merri. Petronilla, Barri comitissa, dedit eidem domui pro anima viri sui Widonis, et filiorum suorum Milonis et Willielmi, quicquid ad eos pertinebat Terrefranche de Cherrevi, sine ulla retentione. Testes sunt: Hugo, capellanus Barri, Thomas de Barro, Ioslenus miles. Item Agnes, Barri comitissa, eidem domui pro anima viri sui comitis Milonis, partem quam habebat in Terrafrancha de Cherrevi, sine ulla retentione vel exactione, dedit. Testes sunt: Thomas de Barro, Richardus dapifer, Milo de Hort. Item Thomas de Barro, laudante uxore sua Huduarde, et filiis Richardo, Balduino, Thoma, Herberto, Hugone, et filia Adelina, et fratre suo Heberto Crasso, dedit in eleemosinam predicte domui silvam suam, que vocatur Foresta Beroardi, libere possidendum sine ulla retentione vel exactione. Testes sunt: Milo de Presbyterivilla, Richardus de Chacennaio, Henricus prepositus. Item Hildierus de Villenesse, laudante uxore sua Floreta, et filio Milone, dedit eidem domui quicquid habebat in finagio de Moris in bosco et in plano, terras et prata, sine ulla retentione, ab ecclesia de Moris usque ad pontem Selarum, et census quos alii tenebant ab eo. Testes sunt: Thomas de Barro, Milo de Cherrevi, Witerius de Merri. Wido, abbas Arremarensis, assentiente capitulo suo, dedit per manum reverendissimi Bernardi, Clarevallis abbatis, prefate domui de Moris, terram quandam in finagio de Cherrevi, que vocatur Monsmedius, a valle Aymonis Taurini usque ad viam antiquam in longum ex una parte, ex alia vero parte in latum sicut via vallis de Teriolo vadit Cherrevi, ex alia vero parte sicut via de valle Sull.na vadit Cherrevi. Ipse autem Monsmedius vadit usque ad finagium Bretignole et Aguleii, et sic dedit domui de Moris quicquid monasterium Arremarense infra hos terminos habebat, vel homines ejusdem monasterii. Porro de labore et cultura terrarum suarum non dabunt fratres de Moris monachis Arremarensibus decimas in omni parrochia de Cherrevi. Domus etiam de Moris habebit usagium suum in finagio de Cherrevi in hoc quod ibi habent monachi Arremarenses. Testes sunt: Odo de Ruliaco, Walterius de Clareio, Walterius de Montablen. Item Milo de Cherrevi, laudante uxore sua Helisabeth, et filia Lorrete, et fratre suo Evrardo dante cum eodem Milone quidquid ad eum de eadem possessione pertinebat, dedit eidem domui de Moris terram suam de Montemedio, sine ulla retentione. Testes sunt: Thomas de Barro, Werricus de Aiguilleio. Item Herbertus Crassus, laudante uxore sua Amyete, dedit eidem domui quicquid habebat in Montemedio, et quicquid aliud ab eo ibidem tenebat. Testes sunt: Thomas de Barro, Wiardus Morchiers, Werricus de Aiguilleio. Item Maawis de Cherrevi, laudantibus filiis suis Evrardo et Theobaldo, dedit eidem domui quicquid habebat in Montemedio usque ad finagium Aiguilleii, et usque ad vallem Lamberti de Britanniola; condonavit etiam consuetudinem quam ei debebat campus quem tenebat Constancius de Confin. Testes sunt: Jacobus Chacenaio, Milo de Cherrevi, Gaufridus de Briel. Clarembaudus de Capis, laudante uxore sua Hermengarde, concessit predicte domui de Moris quicquid ipse tenebat apud grangiam de Montemedio et in territorio de Cherrevi. Testes sunt: Hilduinus de Vendopera, Petrus Villanus, Herbertus Crassus. Item Haimo de Bria, laudante uxore sua Saracena et filiis Hugone et....., dedit predicte domui omnia prata sua de Landrivilla, sub censu C solidorum, reddendo ad festum Sancti Johannis, et prata que Tigerius tenebat ab eo. Testes sunt: Thomas de Barro, Richardus dapifer, Wiardus de Lochis. Item Arnaldus, abbas Pultariensis, assensu fratrum suorum, dedit eidem domui omnem terram quam ecclesia Pultariensis hahabebat in suo dominio in finagio de Moris, et quicquid aliud ab ea tenebat ultra Ussam, et boscum et planum sine ulla retentione; ab hasta Hugonis de Villula usque ad pontem Selarum sub annuo censu trium sextariorum frumenti, et trium grossi bladi, domui Landriville reddendo ad festum Sancti Remigii. Testes sunt: Petrus de Viveriis, Thomas de Barro, Nevelo Ville super Arciam. Item Hugo de Maignans, laudante uxore sua Regina, et Philippo de Barro, a quo ipse tenebat, dedit eidem domui terram suam totam de Montabun et valle Rooth, et nemus, et planum, et quicquid habebat apud Cherrevi in censu et in pratis, sub censu duodecim denariorum, reddendo ad festum Sancti Johannis. Testes sunt: Witerus de Merri, Henricus prepositus, Stephanus Cattus. Item Philippus, frater Stephani Catti, dedit eidem domui totam suam terram de Montabun et de valle Rooth, et prata de Cherrevi que partiuntur cum Hugone de Maignant, sub annuo censu duodecim denariorum, et hic requirendus est apud Moras ad festum Sancti Remigii. Testes sunt: Richardus dapifer, Gaufridus de Bria, Guntherius de Buxeriis, Petrus de Cherrevi. Item Paganus de Juvencourt, laudante Thoma, filio suo, dedit predicte domui omnia prata que habebat apud Blagenium, excepto prato de Bergeriis sub annuo censu quinque solidorum ad festum Sancti Johannis, ita quod eumdem censum nulli poterit dare nisi domui de Moris, neque vendere cuiquam nisi prius obtulerit eidem domui eodem mercato. Testes sunt: Thomas de Barro, Herbertus Crassus, Rainaldus de Rice, Aymo de Bria. Laudavit et hoc uxor ipsius Pagani, Flandrina, et filia sua Agnes. Testes sunt: Petrus de Cherrevi, Raignerius capellanus de Maresco. Item Josbertus de Werpilieriis et Stephanus Cattus, laudantibus uxoribus suis, Adelina et Ryaiz, et filiis Josberti, Genueia et Hugone, dederunt domui de Moris boscum qui vocatur de Fulchereis, et usagium suum in omnibus, excepto quod fratres de Moris terram ibi non rumpent, nec ipsi qui dederunt boscum, illum possent aliis dare nec vendere. Testes sunt: Ambertus, filius Hildieri, Wiardus de Lochis, Chrystophorus presbyter de Essoya. Item Stephanus de Villanova et Wido, propositus Barri, dederunt eidem domui omnem terram quam habebant in valle Hildieri sursum usque ad finagium Landriville, exceptis pratis. Testes sunt: Thomas de Barro, Herbertus Crassus, Gaufridus de Bria. Donum Stephani laudavit uxor ejus Ermengardis. Testes sunt: Thomas de Barro, Maugerius Villenove Laudavit et hoc Gilbertus, frater Stephani. Testes sunt: Hugo cementarius, Symon de Cacennaio. Donum Widonis laudavit Maugerius, filius ejus. Testes sunt: Herbertus Crassus, Stephanus et Maugerius Villenove. Laudavit quoque donum Widonis Savina, filia ejus. Testes: Stephanus carnifex, Wiardus de Landis. Item Herbertus de Villenesse dedit eidem domui, laudantibus filiis suis Rasone et Hugone, et filia Maawis, omnem terram quam habebat in finagio de Moris, a Landrivilla usque ad pontem Sellarum, et mediam hastam prati sub molendino, et unam hastam super pratum Richardi, et unum andenum juxta pratum de Moris. Testes sunt: Witalis presbyter, Gaudricus de Merri, Petrus de Poleseto. Item Bovo de Maignant et Gillebertus de Chacennaio dederunt eidem domui omnia prata que tenebant a Milone de Cherrevi in dominio suo, in casamentis que partiuntur cum pratis Guerrici de Aiguilleio, sub censu unusquisque duodecim denariorum ad festum Sancti Johannis, quem tamen censum de Moris querere veniant. Laudavit hoc donum Helisabeth, uxor Bovonis de Maignant, ad quam prata pertinebant, et censum ipsum duodecim denariorum condonavit eidem domui post obitum suum. Laudavit hoc quoque Milo, filius ejus, et filie Adelina et Agnes. Donum etiam Gilberti laudavit Wiricus, filius ejus, ad quem prata pertinebant. Testes sunt: Willielmus capellanus de Merri, Werricus de Chacennaio, Hunaldus de Noeriis. Hugo Maignens dedit eidem domui omnem terram quam habebat a vinea Joseph usque ad finagium Sellarum, exceptis pratis. Condonavit etiam censum duorum solidorum quem pro eadem terra et pro terra de Cherrevi eadem domus ei debebat. Hoc donum laudavit Pontius de Berguinuns, ad cujus feodum pars terre pertinebat. Hoc donum fecit laudante uxore sua Regina. Testes sunt: Thomas de Barro, Wido presbyter, Petrus de Poleseto. Item Abbas de Molismo, laudantibus monachis suis, priore Willenco, camerario Galterio, sacrista Haymone, liberam dimisit partem illam decime quam calumniavit eidem domui in manu episcopi liberam. Testes sunt: Humbertus, decanus Lingonensis, Pontius archidiaconus, Wido presbyter, Thomas miles. Ego Godefridus, Dei gratia Lingonensts episcopus, totam presentis scripti paginam laudo et confirmo, et proprii sigilli authoritate munio. (Avec quatre sceaux pendans.) Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 55 rº. 3. 1152. Petro Dei gratia venerabili abbati Sancti Petri de Cella frater Bernardus Clarevallis vocatus abbas salutem, et quas potest orationes in Domino. Concedimus et confirmamus vobis et domui vestre furnum apud Trecas positum qui erat domus nostre de Moris, quia enim fratres nostri ejusdem modi redditus tenere non possunt, permanum nostram qui eumdem locum edificant acceptis XLIII libris quas in edificationem loci ipsius expenderant, vobis et domui vestre libere obtinendum tradiderunt. Quod nos ratum haberi volumus et sigilli nostri impressione firmamus. Testes sunt fratres domus vestre: Petrus prior; Jocellinus, subprior; Stephanus, prepositus; Vualcherus quoque et Rainaldus cellerarii nostri et Fromondus qui locum ipsum edificabat. Actum anno ab Incarnatione Domini M.C.L.II. Montier-la-Celle. Vieux Cartul., fol. 26 vº et 79 rº. - Arch. Aube. Invent. Montier-la-Celle, fol. 50, n. 92. - Op. S. Bernardi, t. I, ep. 419. 4. 1154. Ego Henricus, Trecensium comes palatinus, servis Dei in Claravalle et in abbatiis pertinentibus ad illam degentibus, pro anima mea et patris mei, clementer indulgeo, ut in tota terra mea fratres eorum nullum omnino theloneum, nullum pedagium, nullam consuetudinem exsolvant; ad nundinas meas libere sine aliqua exactione emant et vendant que usibus suis necessaria erunt; nec a ministris aut officialibus meis molestiam aut gravamen seu injuriam aliquam patiantur, sed homines mei in omnibus locis eis teneant pacem. Ut igitur integra eis et illibata permaneant que ob salutem anime mee illis concedo, nec istud beneficium meum aliqua possit oblivione deleri, presentem cartam ad munimen eorumdem fratrum conscribi et sigilli mei impressione insigniri et auctoritate precepi. Decerno etiam et indissolubili concessione confirmo ut hec pia donatio mea nullo in posterum tempore a successoribus et heredibus meis, nec a quoquam hominum occasione qualibet infringatur. Hujus rei testes sunt: Hilduinus de Vendopera, Walterus de Bernun, Drogo de Pruvino. Actum anno ab Incarnatione Domini MºCºLºIIIIº, regnante Ludovico juniore, Francorum rege christianissimo; Godefredo Lingonensi episcopo. Tradita Barri per manum Willelminotarii. Bibliot. nation., fonds franç., 5995, fol. 70 rº. - Cartul. Clairvaux. Comit. campanie VI. 5. 1155. Ego Godefridus Lingonensis episcopus notum esse volo quod Wido, abbas Molismensis laude et assensu monachorum suorum, Willenci prioris, Walterii camerarii, et Hugonis cellerarii et Haimonis sacriste et Raingerii de Larreio et aliorum, guerpivit per manum meam et quietam clamavit fratribus de Moris decimam terrarum illarum quas tunc temporis possidebant et incolebant in finagio Villenesse. Actum anno Domini MCLV. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 60 rº. 6. 1158. Ego Henricus Dei gratia Trecensis episcopus notum facio quod Agnes domina de Chacennaio, laudantibus filiis suis Thoma et Ayrardo, concessit ecclesie de Ripatorio..... Guerpivit preterea predictis fratribus terras et prata que ecclesia de Moris eis contulit in finagio de Lusigne... Hujus rei testes sunt: Johannes capellanus Sancte Marie Trecensis, Daymbertus presbyter, Bencelinus de Malaio, Hugo de Fonteto. Actum ab Incarnatione Domini MCLVIII. Archiv. Aube, origin. Larrivour. - Cartul. Larrivour, fol. 3 vº. 7. 1163-1165. Ego Galterus Dei gratia Lingonensis episcopus notum esse volo presentibus et futuris quod Raxo et Hugo frater ejus de Villenesse dederunt Deo et domui de Moris quidquid habebant in parrochiatu de Villenesse et in finagio de Moris in quibus emolumentis sine alla retentione, et in bosco et in plano, in terris cultis et incultis, et in pratis et in aquis et in censibus sub juramento promittentes fideliter de his si qua forte oriretur calumnia suam pro posse se portare garentiam. Facta est autem hec donatio per manum domini Godefridi venerabilis quondam nostri predecessoris. Testes sunt idem dominus Godefridus, et Manasses tunc comes Barri, et Hugo proesbyter de Villenesse. Laudaverunt hoc donum Agano de Calma, et Hugo decanus, et Droco et Aymo filii ejus, et Lebaldus frater Aganonis et Frayncetus et Lebaldus frater ejus de Danceneto, concedentes et in eleemosinam remittentes omnem querimoniam quam super his donationibus adversus prefatam domum de Moris movebant. Testes sunt: Radulphus abbas Longivadi, et Willielmus abbas de Alba Ripa, Rainaldus cellerarius Clarevallensis. Hoc et totum laudaverunt Abelina, uxor, predicti Aganonis et Sibilla uxor Droconis et Hugo filius ejus de Sibilla, et Adelinda neptis ejus, et Passa uxor Aymonis, et Freherius filius ejus, et Aymo Caygne, et Rispa uxor ejus, et Gilla, et Agano filius ejus. Testes fuerunt qui supra et Rainerius de Maresco et Willencus de Castello, et Hildierus de Calidofurno, milites. Actum anno Domini MCLXV. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 63 vº. 8. 1164. Ego Milo Dei gratia Molismensis abbas cum totius capituli nostri assensu, paci presentium et futurorum providentes, litteris presentibus, omnibus notificamus et testificamur quod concessimus ecclesie de Moris quidquid habebamus in parrochia in decimis et omnibus ad jus ecclesie pertinentibus, et quidquid etiam de nobis tenebant homines nostri in parrochiis de Villenesse et de Moris, et quidquid nos tenebamus in censu vel quolibet reditu vel in plano et bosco, in pascuis, in pratis, in aquis et in omnibus omnino emolumentis, in ipso territorio de Villenesse et de Moris, et usque infra parrochialem terminum de Villenesse sub annuo censu centum solidorum quem persolvent nobis annuatim statutis duobus terminis, videlicet in die festo Sti Joannis quinquaginta solidos aut in crastino, et crastino beati Remigii, vel in festo, alios quinquaginta solidos, et hoc in capitulo nostro. Si vero aut neglectu aut ignorantia contigit prefatam ecclesiam non solvere censum prefatum terminis definitis, reddent pro lege census quinque solidorum si nos voluerimus accipere. Ad hoc vero laudandum et confirmandum dedit nobis prefata ecclesia ducentas libras. Nos autem et nostre utilitatis sueque solliciti, litteris assignari et capituli nostri sigillo nostro muniri decernimus, ut nulla inter nos et ipsos super hec facta controversia oriatur. Actum est et datum est anno Domini MºCºLXIIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 64 vº. 9. 1165. Ego Manasses, comes Barri super Sequanum, notum esse volo presentibus et futuris quod, laudante Theobaldo, fratre meo, dedi et concessi Deo et fratribus deservientibus apud monasterium de Moris, in Mainardi ejusdem monasterii abbatis manu quidquid habebam et alii de me tenebant in villa de Villenesse et infra parrochiatum ejusdem ville in omnibus emolumentis et in bosco et in plano, in terris cultis et incultis, in pratis, et in aquis, secundum divisionem ipsius finagii que a parte Landiville facta est me presente et precipiente coram militibus et ministerialibus meis. Laudo preterea antiquam communitatem de pasturis consuetam inter prefatam Villenesse et Landivillam, que videlicet talis est quod libere absque damno faciendo pasturam habebunt, ita dumtaxat ut si forte ab animalibus vel pecoribus eorum illatum fuerit damnum, et cui factum fuerit ad notitiam capellani et duorum legalium hominum de Landivilla capitale restituetur. Hujus autem nostre donationis testes sunt: venerabilis dominus Godefridus episcopus quondam Lingonensis, frater Rainardus cellerarius Clarevallensis, Christophorus de Roches, Hugo de Villenesse, capellani; Milo de Avaloura, Wiardus Soltanus, milites; Petrus et Joannes, tunc prepositi de Barro. Porro de laudatione fratris mei Theobaldi testes sunt: Hugo de Fonteta, et Wiardus Soltanus, et Agnes domina de Chacenaici. Actum anno ab Incarnatione Domini millesimo centesimo sexagesinio quinto. (Avec le scel des armes du susdit conte, qui est un aigle ayant son regard en hault et les aisles esparpillées, à l’entour duquel scel sont gravés ces mots: Manasses comes Barri super sequanam.) Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 65 vº. 10. 1165. Ego Henricus Trecensis comes palatinus presenti scripto notifico omnibus presentibus et futuris, cum nostri authoritate sigilli, quod Manasses comes Barri super Sequanam in presentia mea donavit Deo et monasterio de Moris et concessit sine ulla retentione quicquid habebat in omnibus emolumentis in villa de Villenesse et infra parrochiatum ejusdem ville in nemoribus et in terris cultis et incultis et in aquis. Ut autem hec comitis donatio firma prefato monasterio permeneat, testificor quod prefatus comes me posuit responsalem in garentiam quam fideliter cunctis diebus portabit; quod si contigit etiam alium esse comitem quam ipsum Manassem in comitatu Barrensi, tunc de sua donatione promisi per manum meam se garentiam portare, aut si talis veniret contra quem eam portare non posset, ego sum positus ab eo fidejussor, et responsalis quod pro gravaminibus suis idem Manasses prefato monasterio M. solidos Trecensis monete restituet. Actum est anno MºCºLXVº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 66 vº. 11. Sans date, vers 1165. Ego Manasses dictus comes de Barro tam presentibus quam futuris paci prospiciens, volo omnibus presentis scripti attestatione sciri quod frater meus Theobaldus remisit et condonavit domui de Moris querelam quam habebat adversus eamdem domum; preterea Terramfrancam que adjacet grangie de Moris in Montemedio site laudavimus, ego Manasses et idem frater meus. Concessimus eamdem Terramfrancam predicte domui jure perpetuo possidendam in eleemosynam pro anima patris mei comitis Milonis. Hanc etiam eleemosynam ego et sepe dictus frater meus fecimus per manum venerabilis patris domini Gaudefridi, Lingonensis quondam episcopi. Hujus rei testes sunt: idem Godefridus, et Milo de Avaloura, et Maugerius serviens meus et alii plures qui hoc audierunt et viderunt. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 66 rº. 12. 1168. Ego Henricus Trecensium palatinus comes notum facio quod Hugo de Puteolo comes Barri totam querelam quam de Villenessa et de omnibus illis que ad Villenessam pertinent adversum domum de Moris habebat, in presentia mea quietam omnino clamavit propterea quod ipse de charitate ejusdem domus mille solidos habuit, et ego uxori ejus XL dedi quia hoc laudavit domui. Anno MºCºLXºVIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 67 vº. 13. Sans date. 1168. Galterus Dei gratia Lingonensis episcopus notum esse volo presentibus et futuris quod Hugo de Puteolo comes Barri super Sequanam, laudante Petronilla, conjuge sua, de cujus capite res erat, concessit Deo et domui de Moris quidquid ad ipsum pertinebat, de quo conventionem tam ad fratres de Moris, tam ad monachos Molismenses quam ad diversos fecerat, scilicet quidquid tenet eadem domus in finagio de Villenesse et de Moris. De concessione vero ejusdem, que facta est in presentia comitis Henrici, testes sunt: Roricus, Meldensis archidiaconus, Aicius de Plance, Ansellus de Triagnello, Droco de Pruvino. Porro de laudatione Petronille, uxoris Hugonis, testes sunt: Haymo de Brier, Wiardus Soltanus, Hugo capellanus de Ostricurt, frater Galcherius, frater Joannes de Possessa, monachi Clarevallis. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 67 vº. Mention dans l’Art de vérifier les dates, t. XI, p. 294. 14. 1168. Noverint tam presentes quam futuri quod ego Rainaldus, Dei gratia Pultariensis abbas, concessi Deo et Beate Marie de Moris, consilio et assensu totius capituli nostri, quidquid habebamus in valle Arelianensi, sicut mete ad hoc posite determinant et dividunt, que vallis sita est in parrochia de Landrivilla: est enim prior meta posita in colle que est inter duas vallulas, alia ad radicem collis, tertia vero in media valle, quarta subtus viam que ducit ad Villenesse usque ad fines Sellarum. Insuper concedimus eidem ecclesie quidquid habebamus et quidquid alii de nostro tenebant infra parrochiales terminos de Villenesse, sine ulla retentione, excepta parte nostra prati de Rotula, pro quibus omnibus ecclesia de Moris annuo censu dat nobis quinque sextarios annone, medietas cujus est frumenti, altera grossioris annone. Qui videlicet census ad festum Sancti Remigii redditur priori de Landrivilla requirenti apud Moras. Testes sunt: Guido prior, Nivardus cellerarius, Evrardus sacrista, Gaufredus cantor, monachi nostri; Guido capellanus de Villa super Arciam, Wiardus Soltanus, Petrus de Poliseto, Mainardus abbas de Moris, Joslenus celelarius, Petrus hospitalis, Renerius villicus noster de Landrivilla. Actum est anno ab Incarnatione Domini MºCºLXVIIIº, Indictione Ia, regnante Ludovico Ludovici regis filio. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 68 rº. 15. 1169. Ego Nicolaus decanus Vendopere notum facio quod domina Amica de Villa super Arciam, pro anima filii sui Thome dedit domui de Moris quatuor falcatas prati quas Hugo de Lochis et frater suus ad medietatem faciebant, et juxta pratum duo jornalia terre et alia duo jornalia terre de Cray juxta molendinum de Sellis. Hoc laudaverunt filii ejus Guntherus et Hugo, et filie Helysabeth et Dammeta. Actum est anno Domini MºCºLXIXº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 69 rº. 16. 1170. Le comte Henri donne à l’abbaye de Mores une maison sise à Troyes au faubourg Croncels. (Rouget, Recherches historiques sur la ville et le comté de Bar-sur-Seine, mentionne cette donation p. 128.) 17. 1172. Ego Galterus, Dei gratia Lingonensis episcopus, notum esse volo quod Laurentius et Odo de Vendopera, fratres, concesserunt in eleemosinam domui de Moris quidquid ipsi tenebant infra parrochiales terminos de Blaingneio, Cherreve et Lochis. Res de casamentis predictorum fratrum Laurentii et Odonis et concessionem Odonis laudavit uxor ejus Bietrix. Actum anno Domini MºCºLXXºIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 70 vº. 18. 1174. «Mauger, prevost de Bar-sur-Seine, bailla à l’abbé de Mores quelques héritages qu’il avait au village de Villenesse dont furent passées lettres en présence de Gaultier, évesque de Langres.» Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 73 rº. 19. 1174. Avril. Notum sit quod ego Hugo de Puteolo comes Barri concedo et in pace dimitto querelas quas habeo adversus ecclesiam de Moris de acquisitione Villenesse et de translatione publice vie que erat in pomerio Morensi, et de vinea que est inter Faiolam et vallem Hildieri, et de Terrafranca grangie Montismedii in territorio de Chierrevii, et ceteras omnes querelas quascumque hactenus habui adversus prefatam ecclesiam, has, inquam, omnes dimitto propter Deum et propter venerabilem dominum Eskilum Lundensis ecclesie archiepiscopum et Sedis Apostolice in Dacia legatum, qui me inde rogare dignatus est. Concedo etiam prefate ecclesie usarium piscationis in flumine Uxe a ponte Sellarum usque ad pontem Villenove, et ne super his aliqua contraversia oriatur, laudo et confirmo omnia ad jus meum pertinentia de quibus hodie investita est eadem ecclesia: quod ne aliquando possit infringi, sigilli mei impressione volo communiri. Hujus ergo donationis mee testes sunt: venerabilis archiepiscopus supra nominatus, dominus Manasses Lingonensis ecclesie decanus, Christophorus quoque capellanus de Lochis, Hugo Goriardus et Jeremias de Werpilleriis, milites. Hec omnia laudavit Petronilla uxor mea, cum liberis meis Milone, Helvide et Margarita. Porro de laudatione comitisse uxoris mee, et Helvidis filie mee testes existunt: predictus capellanus de Barri, Haimo d’Ostricourt, Hulricus frater vicecomitis Barri, Balduerius de Buxo, milites; Nicolaus quoque prepositus Barri. De laudatione vero Milonis filii mei et Margarite filie mee testes sunt isti: supradictus dominus archiepiscopus; Petrus capellanus de Balenod; Hugo de Buxi, canonicus Trecensis; Richardus de Barro, Milo de Aisy, milites; Nicolaus prepositus Barri. Factum est hoc, anno ab incarnatione Domini MºCºLXXIIIIº mense aprilis. (Scellé d’un grand sceel de cire blanche auquel est empreint un homme armé estant à cheval.) Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 73 vº. 20. 1174. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Ego Hugo, Dei gratia, Suessionensis episcopus, notum fieri volumus quod Rogerius, miles de Thou, et duo filii ejus Bernardus et Rogerius, venientes in presentia mea, dimiserunt domui de Moris omnem querelam quam habebant adversus eam de vinericiis, pratis et terris apud Valbonnet et apud Villenessam, et cuncta omnino ad jus suum pertinentia, de quibus investita est ecclesia de Moris, concesserunt ei in eleemosynam, et eam idoneis testibus uxor predicti Rogerii, Receladis nomine, et Manasses, filius eorum, predictam eleemosynam in presentia mea laudaverunt et concesserunt. Actum est anno Domini MºCºLXXIIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 74 vº. 21. 1175. Wiardus de Landis laudante filio suo Hugone et filia sua dedit in eleemosynam domui de Moris alodium suum de Buxeriis, scilicet mansas et census quos in eadem villa habebat, et terragium cum decimis pasturisque. Actum anno Domini MºCºLXXºVº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 75 vº. 22. 1175. Ego Galterius, Dei gratia Lingonensis episcopus, notum esse volo presentibus et futuris quod Petrus Malenutritus quietum clamavit et dimisit in eleemosynam domui de Moris unum meteonum frumenti, qui ei annuatim debebatur, et illam partem quam habebat in prato Hugonis de Buxeolo quod est juxta fontem More, et omnem querelam quam habebat adversus eamdem domum. Actum est anno Domini MºCºLXXºVº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 75 vº. 23. 1176. Ludovicus, Dei gratia Rex Francorum. Noverint universi presentes et futuri Nos, pietatis intuitu, monasterio Sancte Marie de Moris liberaliter concessisse que necessaria sunt calciamentis, indumentis, victualibus, volentes ut a propriis pedagiis nostris per totam terram nostram liberi et immunes exstant. Quod ut perpetue stabilitatis sortiatur fulcimentum, presentis scripti patrocinio et sigilli nostri authoritate precepimus communiri. Actum est Clarevalli anno ab Incarnatione Domini MºCºLXXVIº. (Avec un grand sceel de cire jaulne.) Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol 76 rº. 24. Avant 1180. Ego Galterus, Dei gratia Lingonensis episcopus, notum esse volo quod Wiardus Soltanus, laudante uxore sua Margareta, et filiis Guidone et Werrico, et genero suo Wiardo de Capis, dedit Deo et domui de Moris quicquid habebat in finagio de Villenesse, sine ulla retentione, et quidquid ab eo homines sui tenebant ibidem. Promisit etiam idem Wiardus Soltanus quia si quando de his controversia oriatur, ipse donationem hanc cum pace fideliter manu teneret et tueretur. Hujus rei testes sunt: Fromundus et Renaldus, monachi Clarevallis; Hugo et Petrus de Fonteto. De laude Margarete uxoris et Werrici filii Wiardi soltani, testes sunt: Girbertus et Gaufridus, capellani; Milo de Avaloura, et Ulricus de Lineriis. De laudatione Widonis filii et Wiardi generi Wiardi Soltani, testes sunt: Everardus servus. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 82 vº. 25. 1180. Ego Manasses, Dei gratia Lingonensis episcopus notum fieri volo tam futuris quam presentibus quod Haimo, filius Gaufredi de Noers, dedit Deo et Beate Marie de Moris, et omnibus ibidem Deo servientibus, quidquid habebat in finagio de Landrivilla, in decimis, in censu, in terris, in pratis, in vineis et in omnibus, absque ulla retentione, emolumentis. Hoc donum concessit Petrus frater ejus. Testes sunt: Nicolaus decanus de Vendopera, Christophorus capellanus de Lochis, Gaufridus capellanus de Merri, Hugo de Puteolo comes Barri, et Adam vicecomes Barri, et Tebaudus de Fresnoy. Hoc totum laudavit Hermengardis uxor predicti Petri, et filii sui: Guido, et Gaufridus, et Hugo, et filia ejus Gersens, et Adelais, et Ysabel. De laudatione Guidonis testes sunt: predictus Nicolaus, Christophorus de Lochis, et Airardus dominus Chacennaii. De laudatione vero Henomengardis et Gaufredi filii sui, et filiarum ejus, testes sunt: idem Nicolaus, et Christophorus de Lochis, et Andreas prior de Viveriis. Actum est hoc, anno ab Incarnatione Domini MºCºLXXXº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 78 rº. 26. 1182. Ego Manasses Dei gratia Lingonensis episcopus notum volo fieri quod Maugerius prepositus Barri, in mea presentia constitutus, abrenunciavit per manum meam omnibus querelis quas adversus domum de Moris habebat, et quicquam in finagio de Moris et de Villenesse, sive in alodio, sive in feodo, sive in censu, vel in vadimonio aut alio quovis modo possidebat, seu jure aliquo reclamabat, libere et quiete predicte domui in pace dimisit, excepto eo quod tenebat Odo de Morech, de tenemento Stephani quondam Barri prepositi, patris sui. Promisit insuper in manu mea quod in predictis finagiis nihil ultra conquiretur, neque in vadimonio, neque proprietatis jure, seu alio quolibet modo possidendum; et eleemosynam quam Stephanus prepositus et Emeniardis uxor ejus ecclesie de Moris fecerant, in omnibus de quibus investita erat ecclesia de Moris in alodio Sellarum, a via vallis Saleis usque ad pontem Sellarum et usque ad montem Orgel, laudavit predictus Maugerius, et eidem ecclesie confirmavit. Hoc et laudavit Stephanus, filius predicti Maugerii, et Sybilla, uxor ejus. Item Petronilla, uxor Hugonis Goriardi, et Joannes, filius ipsius, dederunt Deo et ecclesie de Moris landam unam que est subtus Cherrevi, juxta landam de Moris, et eleemosynam quam predictus Hugo pro anima sua eidem domui fecerat, laudaverunt. Usuarium videlicet totius terre sue de villa super Arciam et de Maignant in pascuis omnium animalium et duodecim denarios censuales condonavit, quos ei annuatim debebat eadem ecclesia de terris existentibus apud grangiam Montismedii. Hoc laudaverunt filie eorum Lucia, Aalis, Agnes, Adelina. Actum est anno Domini MºCºLXXXºIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 80 rº. 27. 1182. Ego Erardus, dominus Chacennaii, notum facio quod, laudante Mathilde uxore mea, dedi in eleemosynam et concessi domui de Moris, et duabus ejus grangiis de Fraxino et de Spina omne usuarium in pasturis omnium animalium in tota terra mea, et omne usuarium in aquis et in silvis, absque donare et vendere, et excorticare quercum stantem. Laudavi etiam et concessi ut prefata domus de Moris de casamentis meis acquirat quantum poterit, et libere ab iis qui casamenta tenent, quod acquisierit recipiat. Laudavi etiam eleemosynam patris mei, quam fecit ecclesie eidem de terra de Cherrevi, que dicitur Francaterra. Actum anno Domini MºCºLXXXºIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 81 rº. 28. 1186. Notum sit quod ego Ansericus, dominus Montis Regalis, concedente uxore mea domina Sibilla, et filiis meis Anserico et Joanne, pro remedio anime mee, et jam dicte uxoris mee, et antecessorum nostrorum, concessi in eleemosynam, et remisi domui de Moris pedagium Divionis, quantum fratres ejusdem domus apud Divionem de rebus suis persolvebant. Dedi etiam prefate domui in eodem pedagio annuatim quadraginta solidos Divionensis monete, vigilia Exaltationis Sancte Crucis, in eadem villa, persolvendos. Testes sunt: dominus Joannes de Arceis, Guido Befor, Guido Fardel, Robertus juvenis, Renaudus notarius meus, Petrus prepositus, Joannes de Autisiodoro. Actum est hoc anno Domini MºCºLXXXVIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 85 rº. 29. 1183. Ego Manasses, Dei gratia Lingonensis episcopus, notum facio presentibus et futuris quod Garinus de Landrivilla, veniens ad religionem, dedit in eleemosynam domui de Moris quoddam pratum subtus viam que est ante domum leprosorum de Landrivilla, et terram quamdam juxta eamdem domum, et duas vineas quarum una est in valle Castin, altera in Longines. Hujus rei testes sunt: Nicolaus, decanus tunc Vendopere; Christophorus, capellanus de Lochis; Maugerius, prepositus Barri; qui recognitioni ejusdem eleemosyne affuerunt; magister Maubertus et idem Christophorus. Actum anno Domini MºCºLXXXºIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 83 rº. 30. 1184. Ego Manasses, Dei gratia Lingonensis episcopus, notum fieri volo quod Haimo de Ostricourt ecclesie de Moris dedit in eleemosynam, et libere concessit possidendum censum, quem sibi annuatim debebat eadem ecclesia VI sext. frumenti. Hanc donationem laudaverunt uxor ejus, comitissa, et filii ejus Hugo scilicet et Guillelmus. Census vero iste Aimoni de Ostricourt ab ecclesia de Moris debebatur, pro pratis que habebat in finagio de Landrivilla. Hujus donationis testes sunt: Christophorus, capellanus de Lochis, Hugo, capellanus de Ostricourt, Hugo, monachus Clarevallis et medicus; Joannes, filius Hugonis Goriardi, frater Joslenus, monachus de Moris. Actum est hoc anno Domini MºCºLXXXºIIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 84 rº. 31. 1186. Ego Manasses, Dei gratia Lingonensis episcopus, notum facio presentibus et futuris quod Herbertus, abbas Faverniacensis, laude et assensu capituli sui, dedit in presentia mea monasterio de Moris, in omnibus emolumentis, quidquid habebat monasterium Faverniacense in finagiis de Burre, de Blenneio, de Cherreveio, de Buxeriis, de Villa super Arciam, de Lochis, de Landrivilla, et quidquid alii tenebant in prenominatis finagiis a monasterio Faverniacense. Huic donationi abbatis presentes fuerunt de suis: Morellus, sacrista Faverniacensis; Willelmus, monachus ejus; Joannes, capellanus ejus; magister Hugo; Wido de Bruyre, qui testes sunt quod supradictam donationem ita absolute fecit, quod in determinatis finagiis nihil retinuit. Si autem monasterio de Moris aliquoties nata fuerit calumnia, legitimam garentiam ubique monasterio de Moris Faverniacensis abbas portabit; sane quandiu abbas Faverniacensis erit in terra illa pro garentia ferenda, propriis expensis fratres de Moris procurabunt. Sciendum vero quod XXX solidos primum reddet monasterium de Moris annuatim pro recompensatione monasterio Faverniacensi, in festo Sancti Mammetis apud Lingonas, vel infra octavas ejusdem festi, sine occasione. Testes sunt: Lambertus, archidiaconus; Euvrardus, prepositus Sanctorum Geminorum; Petrus, decanus Barri; magister Theobaldus et magister Girardus de Vangionirivo. Actum anno ab Incarnatione MºCºLXXXºVIe. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 85 vº. 32. Sans date. 1186. Manasses Dei gratia Trecensis episcopus... Noverit universitas vestra controversiam fuisse inter ecclesiam Cellensem et ecclesiam de Moris super nemore de Juviniaco et quodam furno Trecensi qui dicitur de Moris, que discretis viris mediantibus, abbate scilicet de Longovado, abbate Beati Lupi Trecensis, domino Milone de Sancto Fidolo milite, Roberto de Insulis preposito, in hunc modum sopita quievit: concessum est ecclesie de Moris quod in pretaxato nemore omnimodum preter extirpationem haberet usuarium, predicto furno absque omni calumpnia ecclesie Cellensi in perpetuum remanente. Unde et ab eadem Cellensi ecclesia recepit ecclesia de Moris VII libras. Nos vero eidem ecclesie de Moris LX solid. pro bono pacis persolvimus. Archiv. Aube. Origin. Montier-la-Celle. - Jeugny, n. 1. Invent., t. 1, fol. 72, n. 34 et fol. 174 rº, n. 1. 33. 1186. Ego Hugo, abbas de Moris... (Il acquiesce à la sentence de Manassès, évêque de Troyes, rendue en présence de Raoul, abbé de Longuay, Guitère, abbé de Saint-Loup de Troyes, Milon, seigneur de Saint-Phal, au sujet du bois de Jeugny et du four de Mores à Troyes.) Actum anno Domini MºCºLXXXºVIº. Archiv Aube. Origin. Montier la Celle. - Jeugny, n. 2. Invent., t. 1, fol. 174 rº, n. 2. 34. 1189. Ego Dominicus, Dei gratia decanus Tornodorensis, notum facio cognitum fuisse in curia Tornodoria Comitisse, Odonem injuste querelam exercuisse adversus domum de Moris pro quibusdam possessionibus quas dicebat sui juris fuisse in finagio de Villenesse et de Moris. Fratres vero predicte domus de Moris, pacem ipsius habere cupientes, licet eos injuste vexaret, tamen XX solidos ei ex charitate dederunt, et omnem querelam quam adversus eos injuste exercuerat, in bona pace guerpivit, tam ipse quam uxor ejus nomine Emelina. Hoc totum laudavit Agnes, filia eorum, et sponsus ejus Hugo, et Colinus, filius Odonis, et filie ejus Rubuleia scilicet et Dameruns, datis eis pro laudatione quinque solidis. Testes: Mauricus, sacerdos de Parecio; Radulphus, sacerdos de Mariaco; Gaufridus, sacerdos de Die; Droco, cellerarius de Quinceio; Gaufridus, miles de Pascuo; Colonus, prepositus; Hachardus de Castellione; Gosduinus textor. Actum anno Domini MºCºLXXXºIXº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 87 vº. 35. 1190. Ego Manasses, Dei gratia Lingonensis episcopus.... ... Item Albericus miles de Essoya per manum meam dedit in eleemosynam domui de Moris, partem suam pasture de Maignant. Laudavit hoc Saracena, uxor prefati Alberici, et filii ipsorum Hugo et Jobertus, et filie. Actum anno Domini MºCºXCº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 89 vº et 90 rº. 36. 1190. Ego Garnerius, episcopus Lingonensis, notum facio quod Radulphus, frater domini Hildieri de Burreio, iturus Jerosolimam, dedit in eleemosynam Deo et ecclesie de Moris quartam partem brossarum secus Coriol que sua erat. Actum anno Domini MºCºXCº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 90 rº. 37. 1194. Notum sit presentibus et futuris quod ego Willielmus Vienne, Matisconensis comes, dedi et concessi ecclesie Clarevallis et de Moris pedagia per totam terram meam, pro remedio anime patris et matris mee, et antecessorum meorum, pacifice eternaliter possidenda. Actum anno Domini MºCºLXXXXIIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 90 vº. 38. 1194. Ego Clarembaudus, dominus de Capis, notum facio me dedisse in eleemosynam, et acquitasse domui de Moris, quidquam tenebat et investita erat eadem ecclesia de Moris, de casamentis meis a Chierreve et in finagio ejusdem ville, et in omnibus emolumentis, excepto casamento domine Ysabiaus cognomento Orinde, scilicet in quantum ipsa de eodem casamento tenebat, ea die qua hec facta sunt, si quis vero adversus hanc eleemosynam aliquam calumniam movere voluerit, ego in omnibus garentiam portabo et acquitabo ut justum fuerit. Laudavit hec omnia uxor mea nomine Helisendis, et pueri mei Clarembaudus et Garnerius, et filia Elisabet. Actum anno Domini MºCºXCºIIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 90 vº. 39. 1194. Ego Garnerius, Dei gratia Lingonensis episcopus, notum facio quod dominus Jeremias de Buxeriis dedit in eleemosynam Deo et ecclesie beate Marie de Moris quidquid habebat in decimis de Buxeriis, scilicet tertiam partem tertie partis, laudante et concedente nepte sua, de qua in casamento prefatam decimam tenebat, nomine Dama. Hoc donum laudavit uxor prefati Jeremie, nomine Achiba, et filius ejus Guntherus. Idem quoque Jeremias et Guntherus, filius ejus, laudaverunt eleemosynam de terra quam dominus Hilduinus dedit in eleemosynam prefate domui de Moris. Actum anno Domini MºCºXCºIIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 91 rº. 40. 1195. Werricus, filius domini Wiardi Soltani de Barro, dedit in eleemosynam Deo et ecclesie Beate Marie de Moris quidquid habebat apud Loches et in finagio ejusdem ville. Actum anno domini MºCºXCºVº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 91 vº. 41. 1195. Ego Garnerius, Dei gratia Lingonensis episcopus, notum facio quod Stephanus de Chasnay, et uxor ejus Osanna, de cujus capite hoc donum movebat, de laude filiorum ipsorum Yterii, Willielmi, et filie, nomine Margarete, dederunt in eleemosynam Deo et ecclesie Beate Marie de Moris quidquid eorum juris erat in decima a via Salaria, que vadit usque ad vadum de Selis, usque ad Moras; et extinctis omnibus querelis, quas adversus prefatam domum habuerunt... Actum anno Domini MºCºXCºVº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 92 rº. 42. 1197. Notum sit presentibus et futuris quod ego Milo, comes Barri super Secanam, dedi in eleemosinam Deo et Beate Marie de Moris usuarium in pasturis meis omnibus et que juris mei sunt in finagiis Barri, et Villenove, et Merre, et in finagiis Ville super Arciam, et de Chierrevi, et de Landrivilla, et de Lochis, et de Essoye, et de Curterun, et ubicumque fuerint ultra Secanam versus orientalem plagam; et usuarium piscationis in flumen Usse, ab aqua de Moris usque ad pontem Villenove. Dedi in eleemosynam Deo et domui de Moris quicquam etiam acquisierunt fratres de Moris a monasterio de Molismo, in finagiis de Selis et de Merri, in omnibus utilitatibus et usibus; et ut molendinum faciant inter cachamentum suum et vadum de Sel, laudavi et concessi. Decimam quoque et casamentum decime de Sel, ut liceat eis acquirere si possint concessi. Omnem terram quam habebam inter vallem Vielen et montem Orbel et inter terram Ste Marie de Molismo, et vineas, dedi in eleemosynam jam dicte ecclesie de Moris. Promisi quoque divisiones et metas finium et nemoris que sunt inter Vilenessam et Moras et Bussel prout a legalibus juris determinati et divisi sunt tenere... ita ut de cetero jus suum et boscum suum ecclesia de Moris in pace possideat. Forestam Brouart que ipsorum propria est, ut omnibus modis quibus voluerint, excolant, et mansionem quam voluerint, faciant in ea, laudo et concedo. Novalia que in predicta foresta sunt sine consensu ipsorum vel de cetero ea in pace possideant. Si vero inter Buxerias et Chirrevium habitare voluerint, ut habitationem pro libitu suo ibi faciant, laudo et concedo. In..... ut vineam suam quam plantare ceperunt, usque ad summum veteris vinee ipsorum, et lossas perficiant, laudo et concedo. Eam vero partem quam dominus de Juilly tenet in omnibus hisque dicta sunt, ut libere acquirant concedo. Igitur ut ne de cetero aliqua dissensio, consilio prenominatorum, inter me et fratres de Moris (quod absit) oriatur, omnia que eis ab antecessoribus meis hactenus in eleemosinam data sunt, et omnia que hodie possident in bosco et plano, terris cultis et incultis, aquis, et pratis, et censu, et pascuis, et in omnibus aliis emolumentis, laudavi et concessi; et omnes calumnias quas hactenus adversus habui, benigne remitto et quietas clamo pro salute anime mee et antecessorum meorum. Promitto coram Deo, et omnibus commilitonibus et ministerialibus meis res ecclesie et fratrum de Moris, ut meas res proprias, per omnia fideliter in omnibus locis protegere et custodire, et de hominibus meis, et de aliis, pro posse meo, pacem eis tenere. Hec omnia laudavit Ellissendis comitissa, uxor mea, et filii mei, Hugo et Galterus. Horum omnium, scilicet donationis mee et laudationis dicte uxoris mee et filiorum meorum amborum, testes sunt: Joannes de Posessa, cellararius Clarevallis; Maubertus, decanus Vendopere; Christophorus, presbyter de Lochis; Milo, presbyter Barri; Hugo, capellanus meus; Stephanus miles de Channay; Hugo, filius Alberici de Essoya; Joannes, cognomento Lorneis; Turpinus Hudierius, hospes meus, de Trecis; Robertus Gibeti, prepositus meus; Iterus et Wilielmus, filii domini de Channay; Hugo de Trecis. Actum anno Domini millesimo centesimo nonagesimo septimo. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 95 rº. 43. 1197. Ego Guido, dominus de Juilly, notum facio presentibus et futuris me dedisse in eleemosinam Deo et ecclesie Beate Marie de Moris usuarium in pasturis meis et que mei juris sunt vel erunt ex parte mea, vel uxoris mee, in finagiis subscriptis, scilicet Barri, Villenove, Merri, et Ville super Arciam, Chierrevi, et ubicumque sint ultra Sequanam, versus orientalem plagam; et usuarium piscationis in flumen Usse ab aqua de Moris usque ad pontem Villenove. Dedi in eleemosynam Deo et ecclesie de Moris quidquid acquisivit eadem ecclesia a monachis de Molismo, in finagio de Selis et Merri, in omnibus emolumentis; ut molendinum faciant inter cachamentum suum et vadum de Sel laudavi et concessi. Omnem quoque terram quam habebam inter vallem Vielen et montem Orgeoil et inter terram Ste Marie de Molismo, et vineas, dedi in eleemosinam jam dicte ecclesie de Moris. Forestam Brouart que ipsorum propria est, ut modis omnibus quibus voluerint excolant, et mansionem quam voluerunt, faciant in ea, laudavi et concessi. Novalia que in predicta foresta sine consensu ipsorum facta sunt, vel de cetero fient, a meis hominibus, sine dilatione reddi faciam ita ut de cetero ea in pace possideant. Si vero inter Buxerium et Chierrevium habitare voluerint, ut habitationem pro libitu suo ibi faciant, laudavi et concessi. In F..... ut vineam suam quam plantare ceperunt, usque ad summum veteris vinee ipsorum, et fossas, perficiant laudavi et concessi eis; et benigne laudavi omnia que ab antecessoribus meis et uxoris mee Petronille hactenus in eleemosinam data sunt; et omnia que hodie possident in bosco et plano, terris cultis et incultis, aquis, et pratis, et censu, et pascuis; et omnes calumnias quas hactenus habui adversus eos, remisi et quietas clamavi; et quecumque eis ab antecessoribus meis et dicte uxoris mee Petronille, sicut dictum est, in eleemosinam sunt collata in omnibus emolumentis, hec omnia laudaverunt et in eleemosynam dederunt predicte ecclesie de Moris, Petronilla uxor mea, de cujus hereditate predicta ista movebant, et margareta, mater ipsius, et Agnes, filia ejusdem. De laude istarum testes sunt: Christophorus de Lochis, et Theobaldus de Polisi, presbyteri, et Wiardus Jarrons, et Wiardus de Fraxero, milites. Hec eadem laudavit et in eleemosinam dedit Theobaldus, de Brachegenoille dominus. De laude ipsius sunt testes: Thomas, tunc cellararius Clarevallis, et Joannes, cognomento Lorneis, et Odo de Villemauro. Item dedi in eleemosinam Deo et ecclesie de Moris usuarium in omnibus pasturis meis, et que juris mei sunt, ex parte mea et ex parte uxoris mee, in finagiis de Landrivilla et de Lochis, ad usus omnium animalium et pecorum suorum, et in omnibus utilitatibus. Hoc etiam donum laudavit et in eleemosinam dedit Petronilla, uxor mea, et Agnes, filia domine Margarete. Actum anno Domini MºCºXCºVIIº. (Avec un sceel de cire rouge auquel est empreint une croix). Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 96 rº. 44. 1197. Ego Guido, dominus de Juilly, notum facio presentibus et futuris quod calumniabar tenementum Stephani, quondam prepositi Barri, quod habebat in finagio de Moris et de Villenesse; sed per ecclesiasticam censuram attestatum est quod idem Stephanus hoc tenementum dedit in eleemosynam domui de Moris sine ulla retentione, scilicet quidquam habebat in predicto finagio de Moris et de Villenesse, in pratis, in terris, et vineis, et censu, et omnibus aliis emolumentis. Ermengardis, uxor ejus, que hoc ipsum tenementum in dote habebat, ecclesiam de Moris investivit in vita sua. De dono Stephani testes sunt: Bartholomeus, sororius ejusdem Stephani; Theobaldus, quondam prepositus Barri. De dono Ermengardis testes sunt: Christophorus, presbiter de Lochis; Gaufridus, presbyter de Merri; Everardus, tunc prior de Moris; frater Gilbertus et frater David, monachi de Moris. Ego vero, quia contra justiciam ire nolebam, hanc eleemosynam laudavi, et quietam clamavi, et ubique garantiam jure portabo. Testes sunt: dominus Joannes de Possessa; Christophorus, presbyter de Lochis; et dominus Clarembaudus, frater meus; Bartholomeus, dominus de Ceris; Durannus de Chacenniaco. Hanc eleemosynam laudavit Petronilla, uxor mea, de cujus capite hoc tenementum movebat. Testes sunt: Christophorus, capellanus de Lochis; Galfridus, presbyter de Merri; Wiardus Jarrons; frater David et frater Galtherius, monachi de Moris. Hanc eleemosynam Galfridus Anglicus, serviens meus, laudavit et quietam clamavit domui de Moris. Testes: Christophorus, presbyter de Lochis; Galfridus presbyter de Merri; Wiardus Jarrons; dominus Joannes de Possessa. Actum anno Incarnationis MºCºXCºVIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 93 rº. 45. 1198. Ego Garnerius, Dei gratia Lingonensis episcopus, notum facio quod dominus Odo de Vendopera dedit domui et ecclesie Beate Marie de Moris in eleemosynam unum sextarium frumenti in decima de Longoprato annuatim. Hoc laudavit Beatrix, uxor ejusdem Odonis, et Oda, filia ipsorum. Item dominus Hugo de Vendopera dedit in eleemosynam eidem ecclesie sextarium unum frumenti in grangia de Belleforia. Hoc laudavit filia ejus Ermensidis. Actum anno Domini MºCºXCºVIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 98 vº. 46. 1199. Ego Guillielmus, decanus Castellionis, notum facio quod Bartholomeus de Champigni, qui fuit filius domini Joannis de Grance, dedit in eleemosynam domui de Moris, et quietam clamavit, partem suam decime de Landrivilla, et quidquid habebat in eadem villa, et quidquid habebat ad Buxerium et ad Seles, et in omnibus emolumentis. Hanc eleemosynam laudavit Emelina, uxor prefati Bartholomei de cujus capite hoc donum movebat, et Joannes, filius ipsorum. Actum anno Domini MºCºXCºIXº. Testes: Humbertus, capellanus de Massingi; Constancius de Mussi; Radulphus, armiger domini Hugonis de Ostricourt. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 99 vº. 47. 1199 (v. st.) Février. Theobaldus, Trecensis comes palatinus, omnibus prepositis suis, majoribus et ballivis. Mando vobis et precipio quod sicut res nostras diligitis, res fratrum de Moris et omnia que ad jus ipsorum pertinent, ubicumque fuerint in potestate vestra, tanquam mea custodiatis, et manu teneatis, et ab omni injuria et gravamine defendatis. Si quis autem eis injuriam inferre, vel ad res ipsorum absque causa rationali, vel antequam causas mihi ostendat, manum extendere presumpserit, de rebus ipsius tantum capiatis, quas res dictorum fratrum reddat integras, et ipsis fratribus pro emendatione C. solidos solvat. Quod nisi feceritis, sciatis quod illos solidos C. de vestro proprio persolvetis. Actum anno Domini MºCºXCºIX, mense Februario. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 99 vº. 48. 1200. Ego Blancha, comitissa Campanie palatina, notum facio presentibus et futuris quod Simon dominus Claromontis et Ermensans uxor ejus laude et assensu filiorum suorum Simonis et Odonis quittaverunt fratribus de Moris querelam quam habebant adversus eos super Quercu et Villefuere cum omnibus appenditiis et eis concesserunt libere et quiete possidenda in perpetuum in hunc modum: fratres de Moris habent pasturas in tota terra Vendopere tam in nemoribus quam in planis ad omne genus animalium et pecorum, exceptis porcis quorum pastura excluditur in his forestis, scilicet: in foresta de Beurreio, in Dernot, in Epoisse, in la Reclaye, in Craymenart et in Crusilles (per quam tamen forestam de Crusilles possunt porci eorum libere transire moram non faciendo). In foresta vero que dicitur Monsmartin et in memore quod dicitur Suliene et in Dert et in la Becassiere a via que vadit a Vandopera usque ad Villeium versus Briel quousque pastura Vandopere extenditur, habent dicti fratres plenarium usuarium ad porcos, tam ad glandes quam ad aliud genus pasture, excepto in pratis; et insuper ad omne genus animalium et pecorum aliorum a porcis, habent pasturam in pratis et bosco et plano; in foresta vero Montismartini habent dicti fratres usuarium ad hec quatuor tantum scilicet: ad salices, ad vuibs, ad hambles, ad erables et etiam ad omne genus jacens. In Suliene vero et Dert et la Becassiere habent dicti fratres plenarium usuarium ad omnes usus suos tam in vivo nemore quam mortuo; sed in foresta de Burreio in Dernot, in Epoisse, in Reclaye, in Craymenart et in Crusilles nullum habent usuarium nec in vivo nec in mortuo preter quam in pasturis. Sciendum preterea est quod si fratres de Moris vel eorum servientes vel eorum animalia vel pecora vel porci damnum alicui intulerint, damnum emenda restituent. Preterea si fratres de Moris vel eorum servientes in tota terra Vandopere besanas vel gitum invenerint infra septem dies servientibus dominorum vel ipsis dominis nuntiabunt et exinde habebunt fratres unam medietatem, domini vel eorum servientes alteram; et si forte venationem captam vel mortuam fratres vel eorum servientes invenerint fratres habebant unam medietatem, domini vel eorum servientes alteram; in petiariis vero que modo sunt et in tota terra Vendopere vel de cetero invenientur, habent dicti fratres plenarium usuarium, de voluntate tamen hominis illius in cujus terra invenientur. Habent preterea plenarium usuarium in aqua que dicitur Bassa quandocumque non erit in banno, a ponte vero ubi remus que dicitur Furet cadit in Bassam, quousque clausura de Quercu que modo est protenditur, tota aqua est fratrum de Moris in qua nullus poterit piscari preter quam dominus ad cujus partem Bassa deveniet. Fratres de Moris tenentur in perpetuum facere tres pontes, scilicet: pontem ad Quercum, pontem a la Corre, et pontem ad Chapon. Fratres de Moris poterunt extirpare omnes frutices pratorum suorum, sed in nullo nemorum vel forestarum extirpare poterunt nisi de voluntate dicti Simonis, vel heredum suorum. De his autem que ad ipsos vel ad feodos et homines ipsorum, sive milites, sive burgenses, sive villanos spectant, in castellaria Vendopere, scilicet: terris, pratis, vineis et aliis hereditatibus de quibus modo investiti sunt emptione, vel eleemosyna, vel gageria, vel ullo alio modo aliquid acquirere poterunt dicti fratres nisi de voluntate dicti Simonis vel heredum suorum; possunt tamen accipere omnes res mobiles que non sunt de hereditate ab hominibus dicti Simonis vel heredum suorum, si eis date fuerint in eleemosynam, quantum de jure dare potest in eleemosynam ecclesie. Domos autem nullo modo poterunt accipere in gageria quod pertineat ad hereditatem in castellaria Vandopere. Possunt autem dicti fratres acquirere terras que sunt a via de Longprey que vadit versus Villefuere scindendo viam que vadit de Beurreio ad Barrum super albam usque ad vallulam de Suliene; et si acquisierint eas libere, in perpetuum possidebunt. De his autem omnibus tenentur dicti Simon et Ermensans uxor ejus et heredes ipsorum quantum ad partes ipsorum pertinet. Ego contra omnes perturbatores legitimam garantiam portare... ut autem hec omnia rata et inconcussa permaneant presens scriptum sigilli mei impressione roboravi. Actum anno gratie millesimo ducentesimo. Et scellé a double queue de soye rouge et verte auquel scel la figure d’une dame, en cire verte - Copie autent. collation. sur l’original, le 12 nov. 1776 à Vendeuvre. ?? 49. 1202 (v. st.) 30 Janvier. Milo, archidiaconus, episcopalium procurator, et magister Odo, Trecensis curie officialis, omnibus notum facimus quod constitutus in nostra presentia Willielmus de Villamediana miles, donavit domui de Moris in perpetuam eleemosinam sex solidos et dimidium annui census apud... quos Adam d’Anci-la-Ville, Sophia et Adam de Mesio Roberti, de pratis, terris et moris in festo Sancti Remigii reddere tenebantur. Hanc vero donationem laudaverunt Oda, uxor sua, Willielmus et Symon, filii ejus, Aliz, filia sua, et Emeniardis, uxor prefati Symonis. Actum anno Domini MºCCºIIº, tertio kalendas Februarii. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 101 rº. 50. 1203. Ego Robertus, Dei gratia Lingonensis episcopus, notum facio quod querela que versabatur inter fratres Militie Templi et fratres de Moris, in presentia nostra, in hunc modum termin ata est et pacificata: omnia que acquisierant fratres de Moris et fratres Templi in villa de Buxeriis et in finagio ejus, sibi ad invicem communicaverunt; similiter quidquid habebant in finagio de Soeriis, eis per omnia commune factum est, exceptis terris quas habebant utrique fratres inter viam que vadit de Buxeriis ad Chireveium, et viam que dicitur de Chastel, sicut mete posite demonstrant; que terre remanebunt singulis fratribus sicut eas ante compositionem factam possidebant. Ita vero de omnibus utilitatibus, tam in justicia quam in dominio, et hominibus, et decima, et furno, et molendino, et bosco, et plano, et pasturis, et omnibus aliis pertinentibus, fratres de Moris medietatem habebunt; similiter et aliam medietatem Templarii. Quidquid vero predicti fratres in prenominatis finagiis de cetero acquisierint, per eleemosynam, vel per emptionem, vel aliis modis, computatis expensis equaliter, eis communia erunt; omnes vero redditus qui debentur pro omnibus his predictis, fratres de Moris et fratres Templi equaliter solvent. Si quis vero de iis que utrique fratres acquisierint, vellet inferre calumnias, utrique fratres sibi ad invicem, secundum justiciam, garentiam portabunt. Actum et datum anno Domini MºCCºIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 101 vº. 51. 1204. Ego Robertus, Dei gratia Lingonensis episcopus, notum facio Girardum de Chereve et Milonem, fratrem ejus, et Nocherium filium Evrardi Grossi, et Milonem de Clareio, milites, et Joslenum, filium predicti Grossi esse homines ecclesie Sancte Marie de Moris de casamento Sancte Marie de Faverniaco. Sciendum quoque Nocherium de Simenroure, maritum domine Faceie quam diu vixit fuisse hominem ecclesie Beate Marie de Moris de predicto casamento Sancte Marie de Faverniaco et post ejus mortem predictam Faceiam uxorem ejus, hominium de eodem casamento de Faverniaco jam dicte ecclesie de Moris recognovisse et fecisse. Sunt autem de casamento ea que omnes illi quos superius nominavimus habent, et habebunt apud Loches, apud Buxerium, apud Villam super Arciam et apud Blaingny in finagiis earumdem villarum. Actum anno Domini MºCCºIIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 102 rº. 52. 1204. Ego Robertus, Dei gratia Lingonensis episcopus, notum facio quod Stephanus de Barro super Secanam, filius Maugerii prepositi, laudavit totam eleemosynam quam dictus Maugerius fecerat domui de Moris. Preterea quietum clamavit domui de Moris totum tenementum Stephani prepositi de Villanova. Hec omnia facta sunt laude et assensu uxoris sue Sibille et filiorum suorum, Petri clerici, Maugerii, Hugonis Bartholomei, et filie Margarete. Actum anno Domini MºCCºIIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 102 vº. 53. 1205. Ego Erardus, dominus Chacennei, filius domini Erardi, notum facio me dedisse in perpetuam eleemosynam et benigne concessisse domui de Moris ob remedium anime mee et antecessorum meorum ut grangiam edificent inter Buxerium et Cherrevium inter duos caminos; concedo etiam eidem domui et confirmo omnes donationes et eleemosinas quas antecessores mei de Chacenneo fecerunt predicte domui, Ansericus, et Jacobus, filius ejus, et Erardus pater meus, videlicet plenarium usuarium in omni terra mea tam in bosco quam in plano, in aquis et in silvis, et in pascuis, ad opus omnium animalium et pecorum libere, possidendum; quidquid fratres acquisierunt vel acquirere poterunt de casamentis meis ab iis qui ea tenent, ut libere acquirant et perpetuo quiete possideant, laudo, confirmo et approbo. Concessi etiam et benigne laudavi jam dicte domui quicquam habuerunt antecessores mei in finagio de Moris et in Terrafranca de Cherreveio. Hec omnia laudavit Emeliana uxor mea. Actum anno Domini MºCCºVº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 104 rº. 54. 1205. Bartholomeus abbas de Mooris... contrat d’échange entre l’abbaye de Mores et l’abbaye de Montieramey. L’abbaye de Mores cède ce qu’elle possède à Vivariis (Viviers) et sur le territoire de ce village, en hommes, cens, terres... les terres «in valle Erardi et in valle de Curbevia.» Montiéramey cède sur le même territoire «landam S. Victoris, terram de Cumunellis,» et plusieurs parcelles de terre «in valle de Vannis.» Arch. Aube. Origin. Montiéramey. 55. 1206. Ego Robertus, Lingonensis episcopus, notum facio quod Renaudus, yicecomes Barri laudavit eleemosinam de Grosseforest quam fecerunt avunculi ejus domui de Moris, scilicet Ancelinus, Savericus et Willelmus, milites, et si quid juris in ea habebat, vel in aliquo, de quo domus de Moris investita erat, illud acquictavit. Anno Domini MºCCºVIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 104 vº. 56. 1206. Ego Milo, comes Barri super Sequanam, notum facio Joannem de Maignans recognovisse in presentia mea se acquictasse, antequam Robertus miles de Fontetis ejus filiam desponsasset, omnes querelas quas habebat adversus domum de Moris. Terram Theobaldi villici de Villa super Arciam et terram de Magnofonte et vineam de Chastel et censum ejusdem vinee et pratum panarum et terras de Buxeriis que fuerunt domine Mahault et omnia que ad eum vel ad homines suos quoque modo pertinebant, de quibus eadem domus de Moris investita erat, laudavit. Recognovit etiam et laudavit omnes eleemosinas quas pater ejus nomine Hugo Goriais et mater ejus nomine Petronilla fecerat jam dicte domui de Moris, scilicet: landam unam que est subtus Cherreveium juxta landam de Moris, et XII denarios censuales quos eadem domus eis annuatim debebat de terris existentibus apud grangiam Montismedii, et plenarium usuarium in omni terra sua de Villa super Arciam et de Maignans in pasturis ad opus omnium animalium et pecorum. Hec omnia laudavit in presentia mea Hugo filius predicti Joannis. Actum anno Domini MºCCºVIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 105 rº. 57. Sans date. 1206 au plus tard. Ego Bartholomeus dictus abbas et humilis conventus de Moris notum fieri volumus quod nos benigne concessimus domine Blanche illustri comitisse Campanie et filio ejus ut faciant piscari pro se quotienscumque voluerint in nostro stangno de Montchevrel quod dicta comitissa nobis dedit, ita quod illud non rumpant. Bibliot. Troyes, ms. 22, p. 158. - Catal. des actes des Comtes de Champagne, n. 816. 58. 1207. Ego Maubertus, decanus Vendopere, notum volo fieri dominum Thomam de Buxeriis laude et assensu uxoris sue Damme acquictasse dominum Jeremiam de Buxeriis et Josbelet de Essoia ab hominio quo erant illi obligati et posuisse illa duo hominia in manu Templariorum et in manu monachorum de Moris equaliter; et prenominatus Thomas et uxor ejus Damma promiserunt etiam se observaturos in perpetuum erga domum de Moris easdem conventiones in omnibus quas fecerant erga fratres Militie Templi. Laudaverunt etiam domui de Moris eleemosinam quam dictus Jeremias fecerat eidem domui. Actum anno Domini MºCCºVIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 105 vº. 59. Sans date. 1207. Ego Maubertus, decanus Vendopere, notum facio quod dominus Jeremias de Buxeriis, miles, dedit in eleemosinam domui de Moris et fratribus Militie Templi tertiam partem omnium bonorum que habebat apud Buxerium, in omnibus emolumentis, reliquas duas partes invadiavit eis pro centum libris Trecensis monete. Predicti vero fratres concesserunt domino Jeremie et uxori ejus in vita eorum octo sextarios bladi annuatim, medietatem frumenti et medietatem hordei et sex modios vini, tali conditione, quod quando alter illorum obierit, medietas istius redditus cadet, utrisque vero defunctis, totus redditus cadet, nec alter pro eis de cetero persolvetur. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 105 vº. 60. 1208. Semaine de Pâques (Pâques 6 avril). «Jacques de Durnay, seigneur dudict lieu, dame Agnes, sa femme, Gérard et Hugues, leurs enfants, et dame Marguerite, femme dudict Gérard, donnèrent aux religieux et abbé de Mores, tout le droit de pasturage qu’ils avoient en la ville et finage de Mores, tant es bois qu’aux prairies, à toutes bestes, et avec ce, leur accorda qu’ils possédassent librement tout ce qu’ils avoient acquis audict Loches jusques au jour de Pasques en la présente année; mesmes il rendit auxdicts religieux ce qu’il avait acquis audict Loches de Nocher, fils d’Euvrard-le-Gros, seigneur de Charrevey. Desquelles donations lesdicts religieux obtindrent lettres patentes de dame Blanche, comtesse de Troyes Palatine.» (Pris du thrésor de l’abbaye de Mores.) Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 106 vº. 61. 1208. Gui, seigneur de Vitry, fils de Monsr Rocelin, donna à l’abbé et religieux de Mores son droict de pasturage qu’il avait au village de Longprey, du consentement de dame Riais, sa femme, et de Godefroy et Rocelin, ses enfants. (Pris du thrésor de l’abbaye de Mores.) Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 107 rº. 62. 1208. Ego Maubertus, decanus Vendopere, notum volum fieri quod Ursus, miles de Villa super Arciam, traxit in causam fratres de Moris in presentia mea super pastura de Villa super Arciam et de finagio ejusdem ville, et postea in mea presentia recognovit se injuste traxisse quia pater ejus, antequam idem Ursus uxorem duxisset, dedit eamdem pasturam predicte domui in eleemosinam, ipso Urso, et fratribus suis laudantibus, et si quid juris habebat idem Ursus in predicta pastura, illud ex toto quictavit domui de Moris, insuper et omnia de quibus fratres de Moris investiti erant eos acquictavit. Anno domini MºCCºVIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 106 vº. 63. 1208. Octobre. Transaction entre les religieux de Mores et les habitants de Celles. ... Fratres autem de Moris recognoverunt dictos homines de Sellis habere usagium vanarum pasturarum per totum residuum dictorum finagiorum usque ad finagium Landriville et hi iidem dictis hominibus habere in perpetuum pacifice concesserunt..... Hoc salvo quod fratres de Moris facient regaina in pratis suis prout voluerint singulis annis in perpetuum et tenentur levare omni anno intra festum Nativitatis B. M. V. tunc istis sublatis vel non sublatis animalia de Sellis intrare et pasci poterunt. Archiv. Aube. - Imprimé dans un procès qui eut lieu en 1778. 64. 1209. Ego Milo, comes Barri super Sequanam, notum facio me ob remedium anime mee et antecessorum meorum, dedisse in perpetuam eleemosinam Deo et ecclesie Beate Marie de Moris pasturas de Corteron, antequam dedissem domino Clarembaudo de Chapis in casamento hoc quod in eadem villa habebam. Item omnibus notum facio et testificor Ursum militem de Villa super Arciam recognovisse in presentia mea se injuste traxisse in causam fratres de Moris super pasturam de Villa super. Arciam et etiam omnino quictasse predictis fratribus si quid juris erat sibi in eadem pastura. Ratum anno Domini MºCCºIXº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 109 rº. 65. 1210. Ego Odo, dominus de Aspromonte et filius meus Guillelmus notum facimus nos benigne concessisse et in perpetuam eleemosinam dedisse domui de Moris pasturas Landriville, ubicumque fuerint in bosco et in plano ad opus omnium animalium et pecorum libere possidendas, et si damnum fecerint sine menda restituent capitale; preterea querelas de nemore de Corest et de pascuis de Villenesse et Landrivilla et omnes alias querelas scilicet quibus eos vexabamus benigne acquictavimus; concessimus etiam dictis fratribus ut quiete possideant omnia que acquisierint, de quibus investiti sunt, que ad jus nostrum aliquo modo pertinent in omnibus utilitatibus. Hec omnia concessit et in eleemosinam dedit uxor mea Margarita et filia ejus, Elisabeth, uxor filii mei Guillelmi, de quarum capite hec omnia movebant. Laudaverunt etiam hec omnia Odo et Hugo filii mei. Actum anno Domini MºCCºXº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 113 rº. 66. 1210. Philippes, seigneur de Plancy, donna en aumosne à l’abbaye de Mores le droict de pasturage qu’il avoit à Loches pour toutes bestes et quicta tous les procès qu’il avoit avec ladicte abbaye pour les pasturages de Landreville et de Villenesse, du consentement de dame Agnes, sa femme, et par le consentement aussi de Milo, son filz. (Pris du thrésor des tiltres de l’abbaye de Mores.) Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 112 vº. 67. 1210. Ego Milo, comes Barri super Sequanam, notum facio me, laude et assensu uxoris mee Elissendis, et filii mei Gaucherii, dedisse in perpetuam eleemosinam domui de Moris plenarium usuarium in omnibus petrariis que modo sunt, vel de cetero reperta erunt, in tota terra mea et in omni dominio meo. Volo etiam et precipio prepositis et custodibus terre mee ut quadrigas et vecturas fratrum de Moris eundo et redeundo custodient et conducant. Quod si damnum alicui fecerint, volo et precipio ut non cogantur reddere amplius quam quod damnum fuerit estimatum. Actum anno Domini MºCCºXº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 112 rº. 68. 1210. Ego Willelmus, Dei gratia Lingonensis episcopus, notum facio Arnulphum, vices magistri domus Dei de Mormento agente, et Martinum sacristam et Martinum priorem cum universo ecclesie sue capitulo, per manum meam, dedisse ecclesie Beate Marie de Moris domum Dei de Quercu et grangiam de Billefuerre cum omnibus appendiciis, et usuariis et utilitatibus tam mobilibus quam immobilibus, absque ulla retentione, in perpetuum tenenda sub tali conditione quod domus de Moris domui de Mormento annuatim debet quinque modios bladi receptibilis, medietatem frumenti et medietatem avene, ad mensuram cursalem Barri super Sequanam persolvendos in domo sua apud Barrum super Albam usque ad Nativitatem Domini; et si forte die constituto dictum bladum solutum non fuit, penam centum solidorum pruvinensium domus de Moris incurret, et ad valorem illius diei quo solvi debuit, bladum reddet. Si huic vero donationi contraire voluerint fratres ecclesie de Mormento tam clerici quam laici, ecclesie de Moris legitimam garentiam portabunt in hunc modum... et quandocumque necesse fuerit dictam testificabunt, et quotiescumque et ubicumque necesse fuerit testimonium dicte donationis perhibende ad sumptus ecclesia de Moris tenebitur. Ne autem domus de Moris a facto isto resilire possit, me Guillelmus episcopus, et meos successores hujus facti fidejussores domui de Moris constituo. Actum anno Domini MºCCºXº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 113 vº. 69. 1212. Ego Milo, comes Barri super Sequanam, notum facio quod Guillelmus miles, filius domini Stephani de Villa nova dedit in eleemosinam domui de Moris quidquid juris sui erat in pasturis que sunt in finagio de Villa super Arciam tam in bosco quam in plano ad opus omnium animalium et pecorum; libere laudavit etiam eleemosinam quam pater ejus et mater fecerunt ecclesie de Moris, scilicet quidquid eorum juris erat in decima a via Salasia que vadit usque ad vadum de Selis, de terris quas domus de Moris incoluerit. Actum et datum anno Domini MºCCºXIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 115 vº. 70. 1212. Ego Willelmus, divina miseratione Lingonensis episcopus, notum volo fieri quod Hugo, miles, filius domini Hugonis de Vergeio laude et assensu Gile matris sue, domine de Autre, et fratris sui Willelmi milites de Vergeio dedit in pertuam eleemosinam domui de Moris quidquid sui juris erat in decima terrarum, vinearum seu aliorum que excolebant fratres de Moris in Vallebonnet. Actum anno Domini MºCCºXIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 116 rº. 71. 1214. Avril. Ego frater Conradus, dictus abbas Clarevallis, notum facio quod querela que inter abbatem et conventum de Moris ex una parte et dominum Jacobum de Durnaio et Girardum filium ejus vertebatur ex altera, super Quercum et Billefeurre cum omnibus appendiciis pacificata est in hunc modum: assensu jam supradicti Jacobus et Girardus concesserunt fratribus de Moris, Quercum et Billefeurre cum omnibus appendiciis salvo redditu suo libere et quiete in perpetuum possidenda, sicut continetur in charta dicti Jacobi quam habent dicti fratres, sigilli sui munimine roboratam; pauca tamen de his que in ea charta continentur in hac duximus ad notanda: fratres de Moris tenentur in perpetuum tres pontes facere, scilicet pontem ad Quercum, pontem a la Chorre, et pontem ad Hautpont. Fratres de Moris poterunt extirpare omnes frutices pratorum suorum, sed in nullo nemorum vel forestarum exstirpare poterunt, nisi de voluntate dictorum Jacobi et Girardi, vel ad uxores eorum scilicet Agnetem et Margaretam, vel ad feodos et homines eorum, sive milites, sive burgenses, sive villanos spectant in castellania Vendopere, scilicet pratis, terris, vineis, et aliis hereditatibus, de quibus modo sunt investiti emptione vel eleemosina, nec ullo modo acquirere poterunt, nisi de voluntate dictorum Jacobi vel Girardi, vel heredum suorum. Possunt tamen omnes res mobiles que non sunt de hereditate, exceptis domibus et exceptis denariis super gageriam accipere ab hominibus dictorum Jacobi et Girardi, si eis data fuerint in eleemosinam. Actum anno Domini MºCCºXIVº, mense aprili. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 119 vº. 72. 1214. Notum volo fieri quod Oliverius de Riceio, laude et assensu Aalis, uxoris sue, et filii sui Guidonis et filiarum suarum Marie, Agnetis, Nicole, Mahault et alie dedit in perpetuam eleemosinam domui de Moris plenum usuarium in petraria de Riceio, quantum pertinet ad partem suam. Fratres vero de Moris pro eadem petraria predicto Oliverio et heredi suo vel eorum servientibus sex denarios censuales annuatim in perpetuum persolvent. Actum anno Domini MºCCºXIVº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 120 rº. 73. 1215. Juillet. Ego Hugo, dominus Brecarum, notum facio..... me, laude et assensu Ode, uxoris mee, et filiorum meorum Hugonis, Odonis, Simonis et Gaucherii et filie Margarete, quitasse fratribus de Moris, salvo redditu bladi quod debent mihi, querelam quam habebam adversus eos super Quercu et Billefeure, cum omnibus appendiciis... Item quidquid acquirere poterunt in castellania Vendopere... Actum anno Domini MºCCºXVº, mense julio. (Extrait du cartulaire de l’abbaye de Mores: - Duchesne, Preuves de la Maison de Broyes, p. 25. - Jongelin, Notitia abbatiarum, p. 68.) 74. 1216. Ego Erardus, dominus Chacennaii, notum facio quod cum fratres de Moris ex una parte et Milo filius domini Hildieri, militis de Burrey ex altera parte, coram me litigarent super casamento de Burrey: jam dicti fratres, per chartam Mauberti, decani Vendopere, et Odonis, domini de Vendopera, et Joffredi, marescalli Campanie, in foro meo probaverunt quod omnia que Hildierus supra dictus possidebat apud Beurrey, tam in bosco quam in plano, et redditibus et omnibus aliis rebus primo fuerunt de casamento Sancte Marie de Faverniaco, et modo sunt de casamento de Moris. Sciendum preterea quod Milo, filius dicti Hildieri, in presentia mea constitutus, recognovit se fuisse hominem ecclesie Beate Marie de Moris et coram multis aliis fecit hominium Radulpho, abbati de Moris. Itaque omnia que possidebat apud Beurrey, in bosco et in plano, in redditibus et omnibus aliis rebus idem Milo cepit de ecclesia Beate Marie de Moris. Actum et datum anno gratie MºCCºXVIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 122 rº. 75. 1217. Ego Erardus, dominus Chacennaii, notum facio quod ego laudo fratribus de Moris eleemosinam quam Johannes de Aguilleio miles fecit eisdem fratribus de Moris de decima sua de Chauffour, que erat de feodo meo. Actum anno Domini MºCCºXVIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 123 rº. 76. 1217. Mars. Universis presentes litteras inspecturis H. cantor Trecensis salutem in vero saluti. Noveritis quod Arnulphus Carnotensis et Fenise uxor ejus et Isabel filia eorum in nostra presentia constituti quitaverunt abbati et conventui de Moris decimam de Boi, corporali ab eis prestito juramento quod neque per se, neque per alium super predicta decima prefatam ecclesiam molestarent vel facerent molestari. In cujus rei testimonium presentes litteras sigilli nostri fecimus impressione signari. Actum anno Domini MºCCºXVIIº, mense martii. Bibl. nation., fonds franç., 5995. fol. 124 vº. 77. 1218 (v. st.) Février. Ego Milo, comes Barri super Sequanam, et ego Elissendis comitissa, et ego Galcherius, filius eorum, notum facimus quod nos dedimus in perpetuum domui de Moris quatuor sextaria frumenti in minagio nostro Barri super Sequanam, ita quod quicumque receperit dictum minagium reddet fratribus de Moris bladum illud usque ad festum Omnium Sanctorum, vel usque ad festum Sancti Martini annuatim. Quod si usque ad festum Sancti Martini bladum illud in integrum redditum non fuerit dictis fratribus, ille qui tenebit minagium, pro pena, nobis vel heredibus nostris decem solidos reddere tenebitur. Et ex tunc dicti fratres castrum Barri cum burgo et villa per decanum vel episcopum supponere poterunt interdicto. Et sciendum quod in recompensationem hujus donationis dicti fratres concesserunt nobis et heredibus nostris in perpetuum quidquid juris quod habebant in foresta Broart, retento tantummodo sibi usuario omnis generis pasturarum et foagio de mortuo nemore pro pastoribus; glandem etiam poterunt comedere porci de Moris in eadem foresta; sed de foresta non poterunt glandem extrahere dicti fratres. Hec omnia laudavit Ysabel uxor Galcheri. Actum anno Domini MºCCºXVIIIº, mense februario. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 123 vº. 78. 1218 (v. st.) Mars. Ego Milo, comes Barri super Sequanam, notum facio quod Milo de Burreio miles, profecturus Jerosolimam, in presentia mea constitutus, dedit in perpetuam eleemosinam domui de Moris, si in via decesserit, quidquid habet apud Burreium vel in finagio, in decimis, in terragiis, in censibus, et omnibus aliis rebus sine ulla retentione. Actum et datum anno Domini MºCCºXVIIIº, mense martio. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 128 rº. 79. 1218 (v. st.) Mars. Ego Milo, comes Barri super Sequanam, ego Elissendis comitissa, et ego Galcherius filius eorum, notum facimus tam presentibus quam futuris quod nos dedimus in perpetuam eleemosinam ecclesie Beate Marie de Moris, pro abbatibus venientibus ad capitulum generale, piscaturam, duobus diebus in anno, in aquis nostris et molendino de Bezaciis usque ad Barrum ubicumque voluerint; itaque infra quindenam Nativitatis Beate Marie, vel infra quindenam post festum Sancte Crucis piscabuntur in iisdem aquis. Preterea laudamus et confirmamus dicte ecclesie eleemosinam quam Iterus de Brocia miles, fecit, videlicet totam decimam charruagii sui de Riceio. Et ut hec rata permaneant, presentem chartam sigillorum nostrorum munimine voluimus roborari. Actum anno gratie MºCCºXVIIIº, mense martii. (Avec trois sceaux pendants: au premier est empreint un lyon rampant; au second l’effigie d’une femme; et au troisième un homme armé à cheval, l’épée nue en main; et d’autre costé un lyon rampant). Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 128 rº. 80. Vers 1223. Thibaut IV, comte de Champagne, donne à l’abbaye de Mores et à la grange de Montchevreuil dépendant de cette abbaye, droit d’usage dans les bois de Jeugny, droit de pasnage et de pâturage dans le finage de Chaource et dans plusieurs finages voisins, etc. Il réserve que les moines ne pourront vendre ni donner la tuile de Montchevreuil et qu’il aura droit de pêche dans un de leurs étangs du même lieu. Catal. des actes des Comtes de Champ., nº 108. 81. 1223 (v. st.) Mars. Universis, A. officialis curie Lingonensis, salutem in Domino. Notum facimus quod in mea presentia propter hoc personaliter constitutus Guillelmus dictus Escorches, de Villa super Arcia armiger, recognovit se dedisse perpetuo in eleemosinam domui de Moris septem solidos Turonenses cum dimidio, quos singulis annis in festo Sancti Remigii consuevit percipere, ut dicitur, in censiva sive abonnamento, domini de Chacennaio, de manu majoris ipsius qui apud Cherreveium commoratur; volens et concedens dictus Guillelmus ut dicta domus de Moris dictos septem solidos cum dimidio apud Cherreveium percipiat, singulis annis in perpetuum et quiete, promittens per fidem suam in manu nostra corporaliter prestitam, quod contra predictam donationem per se, nec per alium veniet in futurum; sed portabit legitimam garentiam contra omnes, se et heredes ipsius, quantum ad premissa, obligando penitus et expresse. Actum anno Domini MºCCºXXºIIIº, mense martii. Bibliot. nation., fonds franç., 5995, fol. 140 rº. 82. 1223. Ego, frater Michael, abbas de Moris, notum volo fieri universis presentes litteras inspecturis quod frater Milo de Cherreve, novitius de Moris, et ejus heredes quictaverunt prioratum de Bretignolles ab omni debito quo eis tenebatur. Actum anno Domini MºCCºXXºIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 141 rº. 83. 1224. Ego Guido, Laticensis archidiaconus, notum facio quod Guntherus de Villa super Arciam miles, laude et assensu filiorum suorum Macarii et Hugonis, et filiarum Dame et Gilette, dedit in perpetuam eleemosinam domui de Moris quidquid habebat in foresta de Buxeriis, videlicet sextam decime partem; et quidquid habebat in prato de Bruet, quod situm est apud Loches, inter molendinum Charbonnet et molendinum Girardi. Item dictus Macarius filius Guntherii, laude et assensu fratris sui Hugonis, et sororum suarum Dame et Gilette, dedit in perpetuam eleemosinam domui de Moris tertiam partem omnium que habebat apud Buxerium et in finagio ejusdem ville in hominibus, terris, pratis, censu, nemoribus, et in omnibus aliis rebus absque ulla retentione. Relique vero due partes omnium istarum rerum vendidit fratribus predicte domus pro viginti duabus libris Pruvinensibus, antequam pater ejus religionis habitum assumpsisset. Anno Domini MºCCºXXºIVº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 142 rº. 84. 1224. Ego Simon, dominus de Claromonte, notum facio universis tam presentibus quam futuris, quod Hermansans, uxor mea, dedit ob remedium anime sue ecclesie Beate Marie de Moris in puram et perpetuam eleemosinam duo sextaria bladi, unum frumenti et alterum avene, quod bladum reddent fratribus de Moris, infra festum Omnium Sanctorum, illi qui habebunt terragia mea de Vendopera. Hanc eleemosinam laudaverunt filii mei Simon et Odo. Et ut hoc ratum et firmum in perpetuum permaneat, presentes litteras sigilli mei munimine volui roborari. Anno Domini MºCCºXXºIVº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 144 rº. 85. 1224 (v. st.) Mars. Agnes priorissa, Michael prior Foissiaci et conventus... Echange de biens: le prieuré de Foissy, près de Troyes, accorde à l’abbaye de Clairvaux la moitié des terrages qu’il possède in Champignola et Mundivilla (Champignolles et Mondeville, Aube); Clairvaux accorde au prieuré de Foissy XXX sextaria avene apud Montem Suzannum (Montsuzain, Aube). Ces trente setiers d’avoine qui avaient été donnés à Clairvaux en 1217 par Erard, seigneur de Chacenay seront payés tous les ans par l’abbaye de Mores. Arch. Aube. Origin. Foissy. 86. ?? Ego frater Radulfus, abbas Clarevallis... Il ratifie l’acte précédent. Archiv. Aube. Origin. Foissy. 87. ?? Ego frater Michael, abbas de Moris... Il ratifie l’acte précédent. Archiv. Aube. Origin. scellé. Foissy. 88. 1225. Avril. Ego Hugo de Gyeio, decanus, notum facio universis presentibus et futuris quod dominus Robertus miles de Villa super Arciam in mea presentia constitutus recognovit quod cum discordia esset inter ipsum ex una parte et monasterium de Moris ex altera, fratribus dicti monasterii dicentibus quod dictus Robertus quamdam partem nemoris quod dicitur et est foresta de Moris auferebat eisdem, in illa parte foreste que est contigua nemori dicti Roberti; item eisdem fratribus asserentibus quod quidam homines dicti militis quibus ipse miles fassiam risparum suarum tradiderat exartandam, de dicta foresta exartaverunt quandam partem; et etiam exartaverant quamdam partem risparum dicti monasterii que sunt super campum qui dicitur campus Charvet et de eodem campo plantaverunt quandam partem: tandem mediante domino Itero de Chaceneto, de consensu dicti Roberti militis, nominati fuerunt boni viri tres pro parte militis et pro parte predictorum fratrum duo, qui super sancta juraverunt quod bona fide metas ponerent in omnibus terminis supradictis, que determinarent in perpetuum jus ac possessiones tam dicti militis quam monasterii supradicti; et quidquid ab eis determinatum esset gratum haberet utraque pars et acceptum. Quod totum, presente dicto Itero et dicto Roberto et domino Milone Espingalem, militibus, et Guillelmo de Lochis ballivo domino Girardi de Durnai, presente etiam fratre M. abbate, ac multis monachis et conversis presentibus et aliis personis pluribus secularibus, factum fuit, confitente dicto Roberto et multis aliis assistentibus et audientibus, cognoscente se nichil habere ultra metas supradictas, precipue recognovit se nichil juris unquam habuisse in illa parte foreste que intra metas modo positas remanet monasterio supradicto. Quictavit etiam eidem monasterio rispam que est super campum Chervet, confitens quod in eadem rispa nichil unquam juris habuerat vel habebat. In cujus rei testimonium ego ad petitionem dicti Roberti presentes letteras sigilli mei munimine roboravi. Actum anno Domini MºCCºXXºVº, mense aprili. Archiv. Aube. Origin. 89. 1225. Octobre. Michel, abbé, et les religieux de Mores reconnaissent devoir à l’abbaye de Boulancourt, 6 sous de sens annuel pour la grange de Bellefleur. Cartul. Boulancourt, n. 239. 90. 1228. Ego Erardus, dominus de Chacennaio, notum facio quod, laude et assensu Emeline uxoris mee, pro salute anime mee et anime ipsius et antecessorum nostrorum, dedi in eleemosinam Deo et domui de Moris usuagium perpetuum ad opus sue grangie que vocatur Molendinum Garnerii quantum duo equi in una quadriga poterunt ducere ad comburendum, et ad ipsam quadrigam faciendam in nemoribus meis in illis que erunt assignata meis hominibus de Victreio et de Aculeio ad utendum. Dedi etiam eidem ecclesie unum modium avene, singulis annis recipiendum in perpetuum, in costumis nemoris de Monsterolo, juxta monasterium Arremarense, pro quo ipsa ecclesia de Moris tenetur solvere singulis annis in perpetuum domine Arembors, relicte Josseleni militis de Cherrevi et heredibus ejus post ipsam, tria sextaria frumenti et tria sextaria avene ad mensuram Chacenaii. Concedo autem fratribus de Moris ut possint acquirere de illa domina vel de heredibus ejus bladum illum quod est de feodo meo. Hec omnia laudaverunt filii mei Erardus et Hugo. Actum anno Domini MºCCºXXºVIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 148 rº. 91. 1228. Ego Hugo, decanus Vendopere, notum facio quod Guillelmus de Riceio, filius domini Thome de Laignes, et Margareta, uxor ejus, dederunt in puram et perpetuam eleemosinam domui de Moris totum censum quod debebat eis annuatim dicta ecclesia pro petraria de Riceio, excepto quod de dicto censu reddet eis dicta ecclesia unum solum denarium annuatim, intra Pascha floridum et magnum Pascha, sine menda. Actum anno Domini MºCCºXXºVIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 148 vº. 92. 1229. Ego Clarembaudus, dominus Capparum, notum facio quod dominus Odo de Gieio filius domini Thome de Laigne, laude et assensu uxoris sue Jacque, et Regnaudi filii sui armigeri, dedit domui de Moris quidquid habebat vel habere debebat in uxore Valini de Buxeuil, nomine Elviz, et in omnibus filiis et filiabus ejusdem, nec non et in omni hereditate eorum, tam mobili quam immobili, sine ulla retentione; et pro ipsius donationis recompensatione, recepit dictus Odo a fratribus de Moris decem libras Pruvinensium fortium, ita quod tenetur portare garentiam legitimam et perpetuam de omnibus supradictis. Anno Domini MºCCºXXºIXº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 149 rº. 93. 1229. Ego Hugo, decanus Vendopere, notum facio quod Regnaudus, vicecomes Ligninarum in mea presentia constitutus, laude et assensu Gille uxoris sue, pro salute anime sue et antecessorum suorum, benigne laudavit et concessit ecclesie Bte Marie de Moris eleemosinam quam fecerunt eidem ecclesie domina Sibilla nobilis mulier de Bourguignons, et filius ejus, cognomine Brodinis, et filie ejusdem Sibille, Dameron et Aaliz, sicut continetur in litteris quas habent fratres de Moris super dicta decima, sigillatis sigillo meo et sigillo domini Guidonis archidiaconi Latiscensis, que decima movebat de feodo supradicti Regnaudi vicecomitis. Actum anno Domini MºCCºXXºIXº, mense maio. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 149 vº. 94. 1230. 4 octobre. Le comte Thibaut IV donne à l’abbaye de Mores une rente de 4 setiers de froment sur le minage de Bar-sur-Seine; il reçoit en échange les droits des moines sur la forêt Béroard. Les moines se réservent droit de pâturage dans cette forêt. Catal. des actes des Comtes de Champ., n. 2067. 95. 1230, 4 octobre. Charte de Nicolas, abbé, et du convent de Mores concernant le même objet que la précédente. Ibid., n. 2068. 96. 1233. Mai. Hugo, decanus Vendopere, et magister Johannes Caponis de Busseio, notum facimus quod dominus Thomas de Busseio miles, in nostra et multorum presentia, ob remedium anime sue et antecessorum suorum, dedit deo et domui de Moris in puram et perpetuam eleemosynam, vineam quandam in Valeriis sitam, que fuit, ut dicitur, vinea Channet; laude et assensu Emmeniardis, uxoris, et Sibille, sororis ejusdem Thome. Ut antepredicta donatio debitum sortiretur effectum, dictus miles fratres memorate Ecclesie in nostra presentia de dicta vinea corporaliter investivit. Actum anno Domini MºCCºXXXºIIIº, mense majo. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 153 vº. 97. 1233. Ego Hugo de Gieio decanus, notum facio... quod dominus Odo de Vendopera, filius domini Hugonis de Brecis, in mea presentia constitutus quittavit et benigne remisit ecclesie de Moris quidquid habebat adversus eam de escheta Adeline de Vendopera, tam tempore Dierri quam tempore Wiardi maritorum predicte Adeline in omnibus emolumentis. Quittavit etiam et remisit prefate ecclesie totam terram, quam dominus Hugo frater ejus dedit aut vendidit eidem ecclesie. Anno MºCCºXXXºIIIº, mense augusti. (Extrait du cartulaire de l’abbaye de Mores. - Duchesne, Preuves de la Maison de Broyes, p. 28. Jongelin, Notitia abbatiarum, p. 68.) 98. 1235. Ego Symon, filius domini Symonis, domini Clarimontis, notum facio quod cum ego et fratres mei, videlicet Odo et Joannes, haberemus querelam contra ecclesiam de Moris, occasione usagii quod nobis debebant de quadam pecia terre, que est ante grangiam suam de Quercu, et de quadam terra, que fuit Wiardi, presbyteri; tandem intuitu pacis, querelam illam eidem ecclesie quictavimus, et insuper dedimus ei dictam terram liberam denique ab omni terragio et costuma; terragium etiam quod nobis de alia terra debebat predicta ecclesia, et pro quo erat querela supradicta, eidem quictavimus in perpetuum. Actum anno Domini MºCCºXXXºVº. Signum domini Hugonis de Gieio, decani. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 159 rº. 99. 1238. Ego Hugo de Gieio, decanus Vendopere, notum facio quod in nostra presentia constitutus, Thomas domicellus, filius domine Margarete, relicte domini Guillelmi de Buxeuil, militis, laudavit et approbavit divisionem sive partitionem illam quam dominus Thomas, avunculus ejus, et fratres de Moris, ad invicem jampridem fecerant super nemore quod est medium inter Moras et Buxeuil. Item sciendum quod si quid juris in illa parte que supradictis fratribus pro parte sua devenit, habebat, vel habere poterat, totum quictavit supradictis fratribus, et in eleemosynam eis contulit, et etiam ipsos investivit. Actum anno Domini MºCCºXXXºVIIIº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 161 vº. 100. 1238. Avril. Ego Hugo de Gieio, decanus Vendopere, notum volo fieri quod dominus Everardus de Cherreveio miles, filius domini Milonis, quondam monachi de Moris, querelam quam habebat adversus ecclesiam super petrariam de Riceio quictavit eidem ecclesie. Concessit eidem ecclesie in predicta petraria habere plenarium usuarium in perpetuum sicut hactenus noscitur habuisse. Hoc laudavit uxor sua Elmengardis. Datum anno Domini MºCCºXXXºVIIIº, mense aprili. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 162 vº 101. 1238. Octobre. Ego Ysembertus, abbas Molismensis, notum volo fieri omnibus presentibus et futuris quod querela que ex una parte vertebatur inter abbatem et conventum de Moris, et homines nostros de Sellis ex altera, sopita est inter ipsos in hunc modum, videlicet: quod cum dicti homines, per communitatem quam ipsi homines dicebant esse inter ipsos et ecclesiam de Moris in pasturis tam finagii de Selis quam finagii de Moris que vane vulgaliter appellantur, peterent usuarium pasturarum per totum finagium de Moris et de Villenesse, tandem pro bono pacis, dicti homines renunciaverunt pasturis si quas habebant in pratis et locis aliis que sunt a magna porta de Moris usque ad vadum de Praellis, sicut vadit calciata de Moris usque ad dictum vadum et a dicto vado usque ad fossatum bergerie de Moris, que omnia includit magnus alveus Usse, ita quod si dictos homines vel ipsorum animalia in pratis seu locis supradictis intrare contigerit, dictis fratribus de Moris secundum usum terre et consuetudinem satisfacient de dampnis ac etiam de emenda. Fratres autem de Moris recognoverunt dictos homines de Selis habere usuagium vanarum pasturam per totum residuum dictorum finagiorum usque ad finagium Landriville et hoc idem dictis hominibus habere in perpetuum pacifice concesserunt, hoc salvo, quod fratres de Moris facient regaina in suis pratis prout voluerint singulis annis in perpetuum et ea tenentur levare omni anno infra festum Nativitatis Beate Marie Virginis, post autem festum, regainis sublatis vel non sublatis, animalia de Selis intrare poterunt. Si vero sepe dicti fratres in dictis pratis regaina non fecerint vel fecerint, dum tamen animalia sua ad pascendum in iisdem miserint, dicti homines similiter animalia sua mittent ad pascendum et fratres de Moris non poterunt obstruere eis vada; si vero contingat quod prelibati fratres non possent aut non velint sua levare regaina, animalia de Selis cum animalibus prefatorum fratrum et etiam sine eis, prout dictis hominibus videbitur expedire, intrabunt dicta prata ad pascendum. Et sciendum quod si sepe fati fratres vendiderint vel sciderint nemora sua vel partem eorum que sunt infra finagia supradicta, animalia de Selis abstinebunt ab ingressu nemorum inscisorum secundum usum et consuetudines terre, aliter de dampnis et emenda satisfacient fratribus secundum usum et consuetudinem hujus terre, in cujus rei testimonium... Actum anno Incarnationis Dominice MºCCºXXXºVIIIº, mense octobri. Archiv. Aube. Origin. 102. 1239. Ego Robertus, Dei gratia Lingonensis episcopus, universitati vestre notum fieri volumus quod constitutus in nostra presentia dominus P. de Janicuria, recognovit se laudavisse, et etiam coram nobis laudavit venditionem illam quam Gaufridus de Villa nova miles, fecerat erga abbatem et conventum de Moris, super parte illa quam prefatus Gaufridus habebat in decima de Bourguignons, tam grossa quam minuta, que decima de feodo prefati P. movebat, sicut predicti P. et G. milites, asserebant. Actum anno Domini MºCCºXXXºIXº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 163 vº. 103. 1242. Ego Dominicus, incuratus de Vendopera, omnibus. Noverint universi quod Petrus dictus Taciers, parrochianus meus, in presentia mea constitutus, ob remedium anime sue et antecessorum suorum, laude et assensu uxoris sue Emeniardis, et liberorum suorum Johannis et Jacobi, dedit in eleemosynam domui de Moris duas falcatas prati quas equaliter percipient cum Odino de Claromonte, et Regnaudo de Pougeio, domicellis, que site sunt in novalibus de Briel, et hanc eleemosynam tenebit ecclesia per spacium viginti annorum. Post vero spacium istud concedit duos solidos censuales quos reddet quicumque tenebit falcatas supradictas, et quocumque modo teneat, sive jure hereditario, sive emptione. Actum anno Domini MºCCºXLºIIº Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 166 vº. 104. 1242 (v. st.) Février. Ego Nicolaus, Dei gratia abbas Belliloci, totusque ejusdem loci conventus, Premonstratensis ordinis, Trecensis diocesis, notum facimus presentibus et futuris, quod cum discordia esset inter nos ex una parte, et viros religiosos abbatem et conventum de Moris ex altera, et diu esset inter partes litigatum in curia nobilis domini Girardi, domini de Durnaio, super eo quod ab ipsis petebamus unum sextarium frumenti ad Crole, quod sextarium dicebamus nos habere et diu percipiebamus in grangia ipsorum de Billefeurre, Morensibus e contrario respondentibus et dicentibus quod nos injuste investiti eramus de dicto sextario, cum nec ab ipsis Morensibus, nec a quoquam, monumentum ad hoc nos habuissemus, tandem bonorum virorum utentes consilio, eisdem Morensibus in pace dimisimus, et sine aliqua reclamatione, libere et absolute quictavimus sextarium antedictum, ita quod ipsi Morenses dederunt nobis et ecclesie nostre, in recompensationem sepe dicti sextarii, IX libras et X solidos in pecunia numerata. Nos vero sepe dictis Morensibus dictum sextarium quictavimus et quictamus in perpetuum, ut ipsi habeant et ipsum possideant pacifice et quiete. Actum anno Domini MºCCºXLºIIº, mense februario. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 166 rº. 105. 1246. Mai. Universis, Itherus, miles de Villanova, salutem in Domino. - Noverint universi quod ego, compos mentis mee, ecclesie Beate Marie de Moris, legavi quinque sextaria avene, ad mensuram Barri super Sequanam, quam volo ut fratres dicte ecclesie, post obitum meum, singulis annis in crastino festivitatis Omnium Sanctorum, percipiant, apud Villam super Arciam, in costumis meis quas ibidem habeo. Statuo itaque ut heredes mei de dictis costumis amodo nihil accipiant, donec dicte ecclesie fratres de costumis ipsis integre perceperint annis singulis hoc legatum. Actum anno Domini MºCCºXLºVIº, mense maii. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 169 rº. 106. 1246. Juillet. Ego Galtherus Coiches, major communie, et ego Poncius, prepositus Barri super Secanam, notum facimus quod Petrus, miles de Villa super Arciam, filius domini Roberti de Fontetis, in nostra presentia constitutus, recognovit quod ipse nihil juris habebat, nec heredes sui, nisi tantum usum et justitiam in quadem vinea sua, sita in valle de Val Adelin, quam tenuit ab ecclesia de Moris cantor Trecensis ad vitam suam, de qua fuit contentio inter dictum Petrum ex una parte, et fratres de Moris, ex altera. Actum anno MºCCºXLºVIº, mense julio. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 168 vº. 107. 1246 (v. st.) Janvier. Omnibus, Thomas, decanus Vendopere, salutem in domino. Noveritis quod, in nostra presentia constitutus, nobilis vir Odo de Claromonte miles, recognovit Ermansam, dominam quondam Clarimontis, matrem suam, olim dedisse in perpetuam eleemosynam domui de Moris duo sextaria bladi, unum de frumento, et unum de avena, ad mensuram Vendopere. Quam eleemosynam dictus Odo coram nobis laudavit, volens et concedens, ut fratres de Moris ab his qui terragium ejusdem Odonis, quod habet apud Villam novam juxta Quercum, habebunt, ibidem dictum bladum de eodem terragio infra festum Omnium Sanctorum recipient annuatim. Actum anno Domini MºCCºXLºVIº, mense januario. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 168 rº. 108. 1247. Juin. Ego Thomas, decanus Vendopere, notum facio quod Petrus de Lochis miles, cognomento Carbonnellus, recognovit se in puram et perpetuam eleemosynam dedisse Deo, et domino Theobaldo, abbati, et conventui de Moris presenti et futuro, Cisterciensis ordinis, ob remedium anime sue, nec non et uxoris sue Teceline nomine, totam suam partem landarum, que fuerunt prata antecessorum et sunt subtus pontem de Lochis, Pampiluni, que partiuntur cum domino de Pampiluno. Quictavit etiam dictus Petrus dicto monasterio quidquid idem monasterium tenebat, pertinens ad jus suum vel hereditatem suam, videlicet dicti Petri, a pontibus de Lochis usque ad pontes de Landrivilla, quoquo modo illud teneret. Actum anno Domini MºCCºXLºVIIº, mense junio. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 169 vº. 109. 1248. Mai. Ego G., decanus Tornodori, notum facio quod in mea presentia constitutus, Galterus miles de Argentonay, filius domini Guillelmi de Mogne, recognovit se vendidisse fratribus de Moris quecumque habebat apud Landrivillam, et apud Loches, et in finagio earumdem villarum, scilicet in hominibus, pratis, vineis, terris, censibus, et costumis, et in omnibus aliis modis et commodis pro quindecim libris monete tunc currentis, de qua pecunie summa se tenuit pro pagato coram nobis. Hanc autem eleemosynam confessus est esse factam, cum adhuc armiger esset, et necdum erat uxori obligatus. Et notandum quod omnia que in supradictis locis habebat, a nullo homine tenebat, et nulli servitium reddebat, sed erant de alodio suo. Actum anno Domini MºCCºXLºVIIIº, mense maio. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 170 vº. 110. 1248 (v. st.) Mars. Universis, etc. frater H. abbas Bullencurtis et Regnaudus, miles de Granceio dominus Larreii, salutem in domino. Noveritis quod Josbertus et Jeremias fratres, de Verpilleriis milites, traherent in causam abbatem et fratres de Moris pro blado quod ipsi emerant a domino Manassero milite de Asmantia, quod bladum ad ipsos milites spectabat jure hereditario, ut dicebant; verum predicti abbas et fratres de Moris, et predicti milites compromiserunt in nos, fide sua corporaliter prestita, promittentes quod super promissis, ordinationi nostre starent, et quod a dicto nostro in aliquo nullatenus resilirent. Nos vero, bonorum communicato consilio, prefatum bladum fratribus et ecclesie de Moris arbitrando adjudicavimus tenendum in perpetuum et habendum; predictis militibus et eorum heredibus quantum ad hoc silentium perpetuum imponentes, ita quod de cetero, nec per se, nec per alium contra presens venirent instrumentum. Actum anno Domini MºCCºXLºVIIIº, mense martio. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 171 rº. 111. 1249. Avril. Universis, etc. frater Nicolaus, prior Belliregis, de ordine Vallis Scholarium, et Robertus de Moustiers, miles, salutem in Domino. Noveritis quod cum abbas et conventus de Moris conquesti fuissent diu de nobili quondam domina Emelina bone memorie, matre nobilis viri Erardi, domini Chacennai, super hoc quod ipsa abstulerat quandam partem decime de Bergeriis, ut dicebant, et justitiam a nobis exigerent eo quod dictus Erardus, ultra mare profecturus, nos constituit emendatores interpresiarum suarum, nos voluimus, decrevimus et consuluimus, et de assensu nobilis viri Renaldi de Granceio militis, domini Larre, conservatoris terre supradicti Erardi, mandavimus quod dicta decima dictis abbati et conventui reddetur in perpetuum possidenda. Actum anno Domini MºCCºXLºIXº, mense aprilis. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 184 vº 112. 1249. Mai. Ego magister Herbertus, decanus et curatus Barri super Sequanam, notum facio quod in mea presentia constitutus, Soltanus domicellus, filius domini Thome de Gieyo militis, quictavit et remisit domui de Moris querelas quas habebat adversus eam, occasione terragii et nemoris de Grosseforest, et occasione vinee que fuit quondam patris sui, site in Vallis, quam quidem vineam contulerat in eleemosynam domui de Moris predictus Thomas, pater suus. Quictavit etiam sponte omnes alias querelas, si quas habuerat, vel habere poterat, adversus predictam domum quoquo modo, promittens fide sua corporaliter prestita quod nunquam per se, vel per alium veniet contra prefatum instrumentum. Actum et datum anno Domini MºCCºXLºIXº, mense maio. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 184 rº. 113. 1249. Juillet. Nos Margareta, domina de Durnai, et Johannes, ejus filius, notum facimus quod nos viris religiosis fratribus de Moris quictavimus omnes querelas quas habebamus vel habere poteramus erga eos, super terris acquisitis ab iisdem fratribus apud Quercum et apud Billefeurre, de quibus modo investiti sunt. Item super amotione porte et molendini de Quercu et valli inter positi. Item super auctatione chemini. Actum anno Domini MºCCºXLºIXº, mense julio. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 184 vº. 114. 1249. Ego Johannes dominus de Durnaio, notum facio quod ego, laude et assensu carissime matris mee Margarete, et Jaquini, fratris mei, et Guillelme, uxoris mee, dedi et concessi fratribus de Moris, ob remedium animarum nostrarum, illam partem quam percipiebat in decima bladi de Lochis Airardus, miles de Cherreve, quam partem ab ipso comparavi. Actum anno Domini MºCCºXLºIXº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 184 vº. 115. 1250. Mai. Nos magister Herbertus, curatus Barri super Sequanam et decanus, notum facimus quod nobilis domina Emelina, relicta domini Roberti, quondam militis de Villa super Arciam, et ejusdem filii Petrus et Milo, milites, et Guyotus, armiger, in nostra presentia constituti, recognoverunt quod cum ipsi querelam haberent adversus monasterium de Moris, ex eo quod duo juvenes, Odo et Theobaldus dicte Emeline homines de capite, absque licentia ipsius, in dicto monasterio religionis habitum assumpsissent: tandem, divina gratia inspirante, sepe dicta domina et ejus filii supradicti querelam illam, et quidquid juris in dictis juvenibus habere poterant, dicto monasterio quictaverunt, et dictos juvenes in puram eleemosinam dicto monasterio reddiderunt et concesserunt. Actum anno MºCCºLº, mense maio. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 184 vº. 116. 1253. Décembre. Je Jehanne de Chocille, qui fus femme monseignor Odon de Clermont, chevalier, fais a scavoir a toz ces qui verront ces lettres que l’aumosne que li diz Odes de Clermont fist a l’esglise de Mores, d’un sextier de frument, et l’aumosne que la mere ce dit Odon fist à celle dicte esglise d’un sextier de frument et d’un sextier d’aveine, je ay loe, et loe, et la promez a payer par moy, et par mes oirs, en tos endroits que les lettres devisent, qui de ces aumosnes furent faittes et scellees dou scel messire Hebert lou doien et curez de Bar-sor-Seigne, et de scel Jacques d’Aresles, qui fut prevoz de ce mesmes chastel, que ores est maiers dou dict Bar. Et por ce que je neu sael, j’ay fait mettre a ces presentes lou scael dou dit Jacques, et lou scael monseignor Odon, lou curez d’Asmance. A l’an Nostre Seignor MºCCºLIIIº, ou mois de decembre. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 185 vº. 117. 1254 (v. st.) Janvier. Nos Herbertus, curatus de Barro super Sequanam et decanus ejusdem loci, et Jacobus dictus de Aresles, major communie dicti Barri, notum facimus quod in nostra presentia constitutus Johannes, filius Radulphi de Essoya, jam defuncti, recognovit se debere fratribus de Moris tres solidos censuales, in torculari sito in vico qui dicitur vicus Sti Petri apud Essoyam. Actum anno Domini MºCCºLIIIIº, mense januario. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 185 vº. 118. 1254 (v. st.) Janvier. Herbertus, curatus de Barro super Sequanam et decanus ejusdem loci, notum facio quod, me personaliter constituto apud Moras, Petrus dictus Charbonnellus de Lochis miles, et Tecelina, uxor sua, in presentia mea constituti, dederunt et concesserunt in puram et perpetuam eleemosynam fratribus de Moris quidquid habebant, seu habere poterant apud Buxerium, Villam super Arciam, et Cherreve, feodi, juris et justitie: apud Cherreve, in molendino, censibus, terragiis, in bosco et in plano, in hominibus; apud Buxerium, in hominibus, terris et aliis redditibus; apud Villam super Arciam, in hominibus, videlicet Milone Novet et heredibus suis, et omnibus aliis rebus seu redditibus, censibus et costumis. De quibus omnibus prenotatis, predicti Petrus miles, et Tecelina, uxor sua, investierunt abbatem et fratres domus de Moris; que omnia movebant, ut dicebant dicti Petrus et Tecelina, uxor sua, de feodo Beate Marie de Moris. Actum anno Domini MºCCºLIIIIº, mense februario. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 186 rº. 119. 1255. Mai. Nos magister Herbertus, curatus de Barro super Sequanam et decanus notum facimus quod in nostra presentia constituti dominus Robertus de Cherreve, miles, et domina Isabella, uxor ejus, attendentes honores et beneficia quos et que fratres de Moris multoties prebuerant eis, recognoverunt se dedisse et benigne concessisse, tam pro recompensatione dictorum beneficiorum quam pro salute animarum suarum, supradictis fratribus de Moris, in perpetuam eleemosynam, quod habebant in molendino de Cherreve, videlicet partem quartam ejusdem molendini; et quamdam landam suam sitam juxta vadum Rabbe; et quictasse eisdem fratribus supradictis tria sextaria bladi que percipiebant et percipere debebant, singulis annis, toto tempore vite sue, apud Buxerium in terragiis dictorum fratrum de Moris. Que omnia movebant de capite supradicte domine Isabellis, et de Beata Maria de Moris. Actum anno Domini MºCCºLVº, mense maio. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 186 vº. 120. 1256. Juin. Nos Herbertus, decanus christianitatis Barri super Sequanam et curatus ejusdem loci, et nos Nicolaus, minister de Gloria Dei, notum facimus quod in nostra presentia constituti Johannes de Gieyo, armiger, et Isabel, uxor ejus, recognoverunt se dedisse domui de Moris in perpetuam eleemosynam, ob remedium anime sue, quidquid habebant, vel habere debebant, in decima Grosseforest, quod reddebatur eis a dictis fratribus annis singulis in grangia de Fraxino. Promiserunt etiam coram nobis, dicti Johannes et uxor ejus, fide super hoc prestita corporali, quod nec per se, nec per alium contra predictam donationem venient in futurum, sed erga eos qui se exposuerint, portabunt in perpetuum legitimam garantiam. Hanc autem donationem laudavit dominus Guillelmus de Gieio, frater dicti Johannis, miles, de cujus feodo res erat, ut dicebat. Actum anno Domini MºCCºLVIº, mense junio. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 187 vº. 121. 1256. Mai. Nos Herbertus, decanus christianitatis Barri super Sequanam, et Jacobus, prepositus ejusdem ville, dictus de Lingeio, et Jacobus, major communie ejusdem ville, notum facimus quod in nostra presentia constitutus Johannes, dominus de Villa nova, miles, laudavit, confirmavit et gratum habuit quandam eleemosynam quam dominus Itherus pater suus, miles, dedit et concessit fratribus ecclesie Beate Marie de Moris, de dimidio modio avene ad mensuram Barri super Secanam, quam summam avene voluit et concessit coram nobis, pro se et heredibus suis, percipi et recipi a fratribus jam dictis, annuatim et in perpetuum, sine aliqua contradictione, in crastino Omnium Sanctorum, in redditibus et exitibus quos habet apud Villam super Arciam, et in finagio ejusdem ville. Que omnia supradicta ad manum suam, ratione escasure domini Itheri, patris sui, devenerunt, et que omnia supradicta tenebat ex libero allodio, sicut in presentia mea recognovit. Actum anno Domini MºCCºLVIº, mense maio. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 187 vº. 122. 1259. Ego Iterus de Brocia miles, notum facio quod ego, ob remedium anime mee et antecessorum meorum, et Aalidis, uxoris mee, dedi, laude et assensu ipsius, et concessi viris religiosis Abbati et conventui de Moris illam partem prati quam habeo in prato sito in clauso pratorum de Moris, cum domino Gaufrido, avunculo meo, de Poliseio milite, in perpetuam et puram eleemosynam libere et quiete a predictis fratribus possidendam. Anno Domini MºCCºLIXº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 188 vº. 123. 1256. Novembre. Arnulphus humilis abbas de Moris... différend entre l’abbaye de Mores et celle de Montiéramey et Robert son abbé au sujet des terres nouvellement acquises par l’abbaye de Mores sur la paroisse de Chervey. L’abbaye de Mores reconnait qu’elle doit payer à l’abbaye de Montiéramey les dîmes sur le finage de Chervey, mais elle refuse de les payer pour les terres nouvellement acquises. L’affaire est mise en arbitrage et les parties s’engagent, sous peine de 100 l. tournois d’amende, de s’en tenir à la décision des arbitres qui sont: Guillaume, cellerier de Clairvaux, et Técelin prieur de Spargis (Pargues). Archiv. Aube. Copie collat. Montiéramey. 124. 1257. Juin. Guillelmus cellerarius Clarevallensis et Tecelinus prior de Spargis... sentence arbitrale relative aux biens nouvellement acquis sur le finage de Chervey par l’abbaye de Mores. Les religieux de Mores ne sont pas tenus de payer à Robert, abbé de Montiéramey et à son abbaye les dîmes sur les biens nouvellement acquis à Chervey; mais ils donneront tous les ans à Chervey, dans l’octave de la Saint-Remy, six setiers de grain de moison, mesure de Chacenay. Arch. Aube. Origin. Montiéramey. 125. 1257. Juin. Arnulphus humilis abbas de Moris... Ratification de l’accord précédent. Il s’agissait de ce qu’on appelait alors les dîmes novales. Ce procès fut renouvelé en 1542 et ce fut le 31 mai 1614 seulement, qu’un arrêt du Parlement trancha définitivement la question en faveur de la cure de Chervey qui appartenait à l’abbaye de Montiéramey. Arch. Aube. Copie collat. Montiéramey. 126. 1259. Mai. Nos magister Johannes de Tavellis, archidiaconus Laticensis, notum facio quod dominus Droco, miles, dictus de Julleio castro, dominus de Besaces, in nostra presentia constitutus, dedit et concessit, et recognovit se dedisse et concessisse domui de Moris, pro remedio anime Aalis defuncte, quondam uxoris sue, et anime sue, et animarum heredum suorum, in perpetuam eleemosynam quinque solidos Pruvinensium fortium persolvendos fratribus dicte domus a dicto Drocone et suis heredibus et successoribus, annuatim accipiendos in censibus dictorum Droconis et heredum suorum, qui debentur eis apud Polisetum, quolibet anno, in perpetuum, in festo Sti Remigii in capite octobris. Actum anno Domini MºCCºLIXº, mense maii. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 188 vº. 127. 1260. Nos Viardus, decanus Barri super Sequanam et curatus ejusdem loci, et ego Radulfus, major communie predicti loci de Barro super Sequanam, notum facimus quod in nostra presentia constitutus, nobilis vir Gaufridus de Poliseyo, miles, recognovit se vendidisse et quictasse viris religiosis abbati et conventui de Moris quod sic nominatur, pratum quod fuit domini Itheri, militis, dicti de Brocia, pro viginti quinque libris Pruvinensium fortium, de cujus pecunie summa dictus Gaufridus se tenet ad plenum pro pagato in pecunia numerata, renuncians in hoc facto exceptioni non numerate pecunie et non tradite; de cujusmodi prato dictus Gaufridus recognovit se devestivisse et prefatos Morenses investivisse. Hanc autem venditionem liberi predicti Gaufridi, videlicet: Gaufridus miles, Iterus clericus, Bartholomeus et Theobaldus scutiferi, laudaverunt et concessernnt, in nostra presentia propter hoc personnaliter constituti. Promiserunt autem prefatus Gaufridus et prenominati liberi ejusdem prenominatis abbati et conventui de Moris, de dicto prato adversus omnes legitimam garantiam portare ad usus et consuetudines patrie, et contra predictam venditionem, nec per se, nec per alium, seu per alios, contra venire. Hec autem supradicta et singula, prefatus Gaufridus et liberi ejusdem, fide corporali in manu nostra prestita, promiserunt se tenere et servare, volentes ut si per eos vel per eorum aliquem adversus hoc actum procuratum vel attentatum fuerit, in personam vel personas ejus vel eorum, qui adversus hec vel venerint vel venient, per nos decanum excommunicationis, et in terram vel homines, interdicti sententia proferatur. Actum anno Domini MºCCºLXº. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 189 rº. 128. 1262. Universis, etc. Viardus, decanus Barri super Secanam, salutem in Domino. Noveritis quod in presentia nostra constituti Haimo de Sto Ogesio miles, et Maria, uxor ejus, recognoverunt se dedisse et quictasse in perpetuum ecclesie et fratribus de Moris quatuor denarios censuales, quos dicti fratres de Moris debebant eisdem annuatim pro pratis suis de Blegny, sicut dicebant, promittentes per fides suas in manu nostra corporaliter prestitas quod contra dictam quitationem seu donationem de cetero per se vel per alium non venient nec venire facient in futurum. Actum anno Domini MºCCºLXIIº, mense martio. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 190 rº. 129. 1263. Viardus, decanus Barri super Sequanam, et Jocelinus de Vireio, prevot de Bar-sur-Seine... Pierre dit Baras, chevalier de Ville-sur-Arce et dame Agnès sa femme, s’accordèrent cette année de quelques différents qu’ils avaient avec l’abbé et les religieux de Mores. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 190 vº. 130. 1266. Mai. Je Jehan sires d’Arcies fait assavoir a tos cez qui verront et orront ces presentes lettres que je doins et octroy le don ou la vendue que Pierre, dit Mauvais, de Montsuzain, et Ysabes, sa femme, ont fet a l’abbe, et ou covent, et as freres de Mores, de lor partie et de tel chozes comme ils avaient ou molin, qui est appele le Molins Huon, li quez molin est assis devers la granche de Mores, a Montsuzain; et ce don, ou celle dite vendue loe, et octroy a tenir loier et enparer. Et por ce que ce soit ferme choze et estable, je ay seelles ces lettres de mon seel. Ce fut fet en l’an de grace mil deux cens sexante-six, ou mois de may. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 191 rº. 131. 1267. Nos Renaudus, dominus Larreii, et Johannes, curatus de Lochis, notum facimus quod Wiardus dictus Marhot de Lochis, et Emengardis, ejus uxor, se tradidisse in purum et perpetuum eschambium, viris religiosis abbati et conventui de Moris, quartam partem terre quam habebant inter ortum Vallisbonnet ex una parte, et vineam religiosorum ex altera, liberam ab omni servitute, pro una pecia dictorum religiosorum, in loco qui dicitur Grossaforesta, inter terram filii Pineti de Landrivilla et terram conversorum de Fraxino. Datum anno Domini MºCCºLXVIIº, mense aprilis. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 194 rº. 132. 1269. Nos Theobaldus, Dei gratia rex Navarre, Campanie et Brie comes palatinus, notum facimus universis presentes litteras inspecturis, quod cum religiosi viri abbas et conventus de Moris aliqua in nostris feudis, retrofeudis, censivis et allodiis, ab hominibus nostris acquisierint, nos ob remedium anime nostre, et antecessorum nostrorum, omnia et singula ab ipsis relicta in feudis, etc. volumus, laudamus et confirmamus eisdem, volentes et concedentes quod ea teneant et possideant ex nunc et in perpetuum, in manu mortua, pacifice et quiete; gardam et justitiam nobis et successoribus nostris, in predictis acquisitis nihilominus retinentes. In cujus rei testimonium et munimen perpetuum, sigillum nostrum presentibus litteris duximus apponendum. Datum per nos apud Barrum super Sequanum, anno Domini MºCCºLXIXº, mense februario, die lune post octabas Purificationis B. Marie Virginis. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 192 rº. 133. 1270. Nos Theobaldus Dei gratia rex Navarre Campanie et Brie comes palatinus... confirme la donation de deux hommes mainmortables de Beurrey, que Guillaume de Clémont (en Bassigni), dit de Vendeuvre, fit à l’abbé et au couvent de Mores. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 192 rº. 134. 1272. Décembre. Universis presentes litteras inspecturis, frater Johannes monasterii Morensis abbas humilis, totus que ejus lem loci conventus, salutem in Domino. Noverint universi quod cum quedam domus sita apud Cherrivei que fuit Thiegerii de Cherrevei hominis ecclesie monasterii Arremarensis, scilicet domus lapidea cum porprisio, sita juxta Galterum, filium Martini de la Ruelle ex una parte et juxta Petrum ex altera, teneretur ecclesie nostre in tribus denariis censualibus annuatim, nos ad preces et requisitionem venerabilium religiosorum abbatis et monasterii Arremarensis, dictam domum dictis religiosis quitavimus et quitamus et totaliter liberavimus et liberamus a tribus dictis denariis consualibus et a quacumque servitute dicta domus ecclesie nostre tenebatur: volentes et concedentes quod dicti religiosi, dictam domum cum porprisio liberam et a nobis ab omni conditione servili qua nobis seu ecclesie nostre tenebatur liberatam teneant et possideant in perpetuum pacifice et quete; tali tamen conditione quod dictus Thiegerius tres dictos denarios censuales, in quibus dicta domus nobis seu ecclesie nostre tenebatur, nobis assignavit super quamdam peciam vinee, quam peciam vinee dictus Thiegerius liberam tenebat et que totaliter libera erat, que dicta pecia vinee sita est apud Cherrivei in loco qui dicitur Vaus savoir juxta vineam domini Roberti militis ex una parte, et juxta vineam Aveline de Cruce ex altera; promissentes bona fide quod nos contra hujusmodi quitationem et liberationem per nos vel per alium nunquam veniemus in futurum. In cujus rei testimonium et munimen sigillum presentibus litteris duximus apponendum. Actum anno Domini MºCCºLXXº secundo, mense decembri. Arch. Aube. Origin. Montiéramey. 135. 1279. Universis, etc., frater Milo totusque conventus Pultariensis, salutem. Noveritis quod abbas et conventus de Moris percipient, singulis annis apud Landrivillam, tres modios et quartam partem unius modii vini puri et boni, quos nos tenemur eis solvere tempore vindemiarum, mustales de annuo redditu post vindemias percipiendos ab eisdem vel eorum mandato, in domo nostra de Landrivilla, obligantes nos et successores nostros. Actum anno Domini MºCCºLXXIX. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 195 rº. 136. 1344. Pierre de Monstierender, lieutenant du gouverneur du bailliage de Chaumont, tenant l’an 1344 les assises à Bar-sur-Seine, adjuge aux religieux de Mores la moyenne et basse justice en la maison et grange du Fraigne, tous les champs, bois et vignes adjoignant à l’environ, tout le finage de Vilenesse, ensemble les lieux que l’on dit Grosse-Forest et Valoliens, entre les finages de Celles et de Landreville, à commencer dez Montorgueil et du bois de Busseul, etc. (extrait des archives de Mores). Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 204 rº. 137. 1391 (v. st.). 5 Avril. Blanche, par la grâce de Dieu reine de France, à tous ceux qui ces lettres verront, salut. Comme nous avons de nostre conquest une maison assise à Neufville soubs Giey, qui fut Mariotte de Ligno, tenant d’une part aux hoirs de Jehannette, jadis femme de Petit-Jehan Richart, et d’autre part à Guillaume Thévenin, et aux hoirs de Jehan Favier, scavoir faisons que pour la dévotion que nous avons à l’esglise de Notre-Dame de Mores, de l’ordre de Cisteaux, au diocèse de Lengres, pour estre accompagnée et participant ès prières et oraisons que par les religieux abbé et couvent d’iceluy lieu y seront faicts nuict et jour, nous, pour l’honneur et révérence de Dieu, et à l’aumentation du divin service, et que nous soyons accompagnées en leurs prières et oraisons, et pour autres causes qui à ce nous ont meues, donnons, baillons, transportons et délaissons du tout, à héritage et perpetuellement à iceux abbé et couvent, et à leurs sccesseurs, en pure et perpétuelle aumosne, et de grâce espécial, nostre maison et jardin, ainsi comme tout le lieu se comporte en long et en lé, sans y rien excepter, réclamer ou retenir, ne que nous et nos hoirs ou ayant cause y puissions aucune choses demander, ores, ne pour le temps à venir, réservé la souveraineté que nous y avions avant le dict conquest. Parmy ce que lesdits religieux, et leurs successeurs sont et seront tenus de dire pour nous, chacun an, une messe solempelle, à note, du St-Esprit, en leur dicte esglise, le second jour d’apvril que nous fusmes née, et après nostre trepassement diront et célébreront la dicte messe des morts, à tel jour comme il plaira à Dieu que nous trepassons de ceste mortelle vie; et de nous associer et accompagner à tousiours en leurs dictes prières et oraisons; et pour perpétuelle mémoire sera escrit notre nom et la dicte messe au marterologe de la dicte esglise, et au messels ou on dict la grand messe de cette esglise. En tesmoin de ce nous avons faict mettre nostre seel à ces présentes. Donné à Neufville, le V jour d’apvril, l’an de grâce MCCCLXXXXI, avant Pasques. Bibl. nation., fonds franç., 5995, fol. 210 rº. 138. 1546. Accord entre Antoinette d’Amboise dame de Vendeuvre et du Champ-au-Roi et messire Jean de Mesgrigny seigneur de la Villeneuve-au-Chêne. La dame de Vendeuvre cède à Jean de Mesgrigny trois mines de froment qu’elle avait droit de prendre tous les ans sur le moulin du Chêne près de la Beccacière, appartenant aux religieux de Mores. (Chez M. Alexis Socard, libraire à Troyes.) 139. ?? On trouve aux Archives de l’Aube quelques documents modernes se rapportant à l’abbaye de Mores: 28 mai 1694, bail de la métairie du moulin à papier sur l’Ource, consistant en un bâtiment logeable, grange, écurie... 24 arpents par saison, de terres labourables; prés et bois. 25 novembre 1712, l’abbaye de Mores vend aux Ursulines de Troyes une maison sise à Troyes rue du Dauphin, où pend l’enseigne des Trois Maures, 8,000 livres. (Les trois maures étaient les armes de l’abbaye.) 18 mars 1717, bail de la métairie dite de La Fontaine (sur le cours de la More, près de la route actuelle). 29 décembre 1721, bail du gagnage appelé La Bouverie, au finage de Mores. 9 avril 1744, bail de la ferme appelée Ferme de Mores, dont les bâtiments sont près du moulin. 8 mai 1761, bail de la ferme du Moulin, comprenant 30 journels de terre par chaque saison. Arch. Aube. - Mores.